.

ΟΞΑΛΙΠΛΑΤΙΝΗ

Η χρήση της οξαλιπλατίνης θα πρέπει να περιορίζεται σε μονάδες ειδικευμένες στη χορήγηση κυτταροτοξικής χημειοθεραπείας και θα πρέπει να χορηγείται μόνο υπό την επίβλεψη ιατρού εξειδικευμένου στη χρήση αντικαρκινικής χημειοθεραπείας, δηλαδή ΟΓΚΟΛΟΓΟΥ.

Σε αυτή τη σελίδα

Τι είναι και πως λειτουργεί η Οξαλιπλατίνη

Καρκίνος και χημειοθεραπεία

Ενδείξεις

Πως χορηγείται

Παρενέργειες

Πότε να αναζητήσετε τον Ογκολόγο σας

Μέτρα προφύλαξης

Συμβουλές αυτοφροντίδας

Τι είναι και πως λειτουργεί η οξαλιπλατίνη : 

Η οξαλιπλατίνη είναι ένα αντικαρκινικό («αντινεοπλασματικό" ή "κυτταροτοξικό") χημειοθεραπευτικό φάρμακο. Ανήκει στους αλκυλιούντες παράγοντες και προκαλεί βλάβη στη λειτουργία του κυττάρου δημιουργώντας ρωγμές καθώς και διασταυρούμενη σύνδεση (cross linking) μεταξύ των αλύσεων των νουκλεïνικών οξέων και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να γίνονται λάθη στις αλληλουχίες των νουκλεοτιδίων που κωδικοποιούν για το DNA και το RNA, (δηλαδή λάθη στη μεταγραφή και μετάφραση του γενετικού υλικού) και ως εκ τούτου παραγωγή παθολογικών πρωτεϊνών, παρεμποδίζοντας το πολλαπλασιασμό, τη διαίρεση και την επιβίωση του κυττάρου.

Καρκίνος και χημειοθεραπεία 

Οι καρκινικοί όγκοι χαρακτηρίζονται από κυτταρική διαίρεση και πολλαπλασιασμό, η οποία δεν είναι πλέον ελεγχόμενη από τους κανόνες ανάπτυξης, όπως είναι στους φυσιολογικούς ιστούς. Για παράδειγμα, τα "φυσιολογικά" κύτταρα σταματούν να διαιρούνται, όταν έρχονται σε επαφή με τα γειτονικά τους κύτταρα. Τα καρκινικά κύτταρα χάνουν αυτή την ικανότητα (και άλλες πολλές) και επομένως δεν υπακούν πλέον σε κανέναν έλεγχο και δεν διατηρούν τις ισορροπίες της κυτταρικής διαίρεσης.

Η ικανότητα της χημειοθεραπείας να σκοτώσει τα καρκινικά κύτταρα εξαρτάται από την ικανότητά της να σταματήσει την κυτταρική διαίρεση. Αν τα κύτταρα δεν είναι σε θέση να διαιρεθούν, θα πεθάνουν. Όσο πιο γρήγορα τα κύτταρα διαιρούνται, τόσο πιο πιθανό είναι η χημειοθεραπεία να τα σκοτώσει, κάνοντας τον όγκο να συρρικνωθεί. 

Τα περισσότερα χημειοθεραπευτικά φάρμακα δρουν στα κύτταρα μόνο όταν αυτά διαιρούνται. Ο προγραμματισμός της χημειοθεραπείας καθορίζεται από τον τύπο των κυττάρων και το ρυθμό με τον οποίο διαιρούνται, τη στιγμή δηλαδή κατά την οποία το φάρμακο θα είναι πιο αποτελεσματικό. Γι 'αυτό η χημειοθεραπεία χορηγείται σε «κύκλους» (δείτε το γενικό τμήμα μας που ασχολείται με τη «χημειοθεραπεία»).

Η χημειοθεραπεία είναι πιο αποτελεσματική στην θανάτωση των κυττάρων που πολλαπλασιάζονται γρήγορα. Δυστυχώς, όμως δεν είναι σε θέση να ξεχωρίσει μεταξύ των καρκινικών και των φυσιολογικών κυττάρων. Τα "φυσιολογικά" κύτταρα όμως, μετά την επίδραση της χημειοθεραπείας, θα μπορέσουν να αναγεννηθούν και να είναι και

πάλι υγιή, αλλά εν τω μεταξύ, θα έχουν εμφανιστεί οι ανεπιθύμητες ενέργειες των φαρμάκων (παρενέργειες). 

Τα "φυσιολογικά" κύτταρα που προσβάλλονται πιο συχνά από τη χημειοθεραπεία είναι τα κύτταρα που διαιρούνται ταχύτερα (δηλαδή αυτά του αίματος, τα κύτταρα του στόματος, του στομάχου και του εντέρου, καθώς και οι θύλακες των τριχών), με αποτέλεσμα να είναι πιο συχνές και εμφανής οι παρενέργειες όπως η αιματολογική τοξικότητα, τα έλκη στο στόμα, η ναυτία, η διάρροια και η απώλεια μαλλιών.

Ενδείξεις: 

Καρκίνος παχέος εντέρου (μεταστατική  νόσος  και  επικουρική  θεραπεία), καρκίνος παγκρέατος και καρκίνος στομάχου.

Πώς χορηγείται 

Η οξαλιπλατίνη χορηγείται σε στάγδην έγχυση με έναν από τους ακόλουθους τρόπους:

  • μέσω ενός λεπτού σωλήνα και ενός φλεβοκαθετήρα που εισάγεται σε μια φλέβα, στο χέρι σας
  • μέσω μιας κεντρικής γραμμής (βλέπε στο τμήμα “χημειοθεραπεία“).
  • μέσω μιας PICC γραμμής (βλέπε στο τμήμα “χημειοθεραπεία“).

Η χημειοθεραπεία συνήθως δίνεται σε συνεδρίες (κύκλους), πιο συχνά κάθε 21 ημέρες, συνήθως για 6 φορές. Η διάρκεια της θεραπείας, η συχνότητα και ο αριθμός των κύκλων που θα λάβετε θα εξαρτηθεί από το είδος του καρκίνου. 

Η οξαλιπλατίνη συνήθως δίνεται παράλληλα με άλλα φάρμακα χημειοθεραπείας ως μέρος μιας συνδυασμένης θεραπείας (σχήμα). Ο ογκολόγος σας θα συζητήσει αναλυτικά το πρόγραμμα της θεραπείας μαζί σας.

Πριν ξεκινήσετε τη θεραπεία σας, ο ογκολόγος σας θα σας ζητήσει κάνετε εξετάσεις αίματος. Θα πρέπει επίσης να σας δοθούν και φάρμακα κατά της ναυτίας πριν και μετά τη θεραπείας. 

Η διάρκεια έγχυσης του είναι 2 με 4 ώρες. Όταν δίνεται από περιφερική φλέβα η διάρκεια έγχυσης πρέπει να είναι 3 με 4 ώρες. Εάν δοθεί σε μικρότερο χρονικό διάστημα είναι πιθανό να παρουσιαστεί έντονη περιφερική νευροπάθεια και μούδιασμα στο χέρι όπου γίνεται η έγχυση (βλέπε παρακάτω). Όταν δίνεται από κεντρική γραμμή συνήθως χορηγείται σε 2 ώρες.

Πιθανές παρενέργειες 

Η αντίδραση κάθε ανθρώπου στη χημειοθεραπεία είναι διαφορετική. Μερικοί παρουσιάζουν πολύ λίγες παρενέργειες, ενώ άλλοι μπορεί να παρουσιάσουν περισσότερες. Δυστυχώς δεν υπάρχει τρόπος να προβλέψουμε ποιος θα παρουσιάσει και σε πιο βαθμό τις παρενέργειες από κάποιο φάρμακο. Οι ανεπιθύμητες ενέργειες που περιγράφονται εδώ επομένως δεν θα παρουσιαστούν όλες σε όλους και μπορεί να είναι διαφορετικές εάν λαμβάνετε περισσότερα από ένα φάρμακα.

Επομένως:

-Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν παρουσιάζουν όλες τις αναφερόμενες παρενέργειες. 

-Οι παρενέργειες είναι συχνά απρόβλεπτες όσον αφορά την έναρξη και τη διάρκειά τους.

-Οι παρενέργειες είναι σχεδόν πάντα αναστρέψιμες και θα υποχωρήσουν μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας. 

-Υπάρχουν πολλές θεραπευτικές επιλογές, φαρμακευτικές και πρακτικές, που μπορούν να σας βοηθήσουν στην ελαχιστοποίηση και την αποφυγή των ανεπιθύμητων ενεργειών. 

-Δεν υπάρχει καμία σχέση ανάμεσα στην παρουσία και τη σοβαρότητα των παρενεργειών και την αποτελεσματικότητα της οξαλιπλατίνης. 

-Οι παρενέργειες της οξαλιπλατίνης και η σοβαρότητα τους εξαρτάται από τη δόση του φαρμάκου που χορηγήται. Με άλλα λόγια, οι υψηλές δόσεις θα προκαλέσουν πιο σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες.

Παρουσιάζουμε εδώ τις πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες, και δεν έχουν συμπεριληφθεί εκείνες που είναι σπάνιες και σχεδόν απίθανο να παρουσιαστούν. Εάν παρατηρήσετε κάποια ανεπιθύμητη ενέργεια που δεν αναφέρεται εδώ, πρέπει να την συζητήσετε άμεσα με τον ογκολόγο σας. Οι περισσότερες παρενέργειες μπορούν να προληφθούν ή να αντιμετωπισθούν από τον ογκολόγο σας με την κατάλληλα φαρμακευτική αγωγή ή με έξυπνες, απλές πρακτικές συμβουλές.

Παρενέργειες της οξαλιπλατίνης που σχετίζονται με την έγχυση: 

Αίσθηση δυσκολίας στην κατάποση, δύσπνοια , σπασμός γνάθου, λαρυγγόσπασμος και βράγχος φωνής, μούδιασμα της γλώσσας και αίσθημα πίεσης στο στήθος. Αυτά έχουν αναφερθεί σπάνια (<5%). Αρχίζουν συνήθως μέσα σε λίγες ώρες από την έναρξη της έγχυσης της οξαλιπλατίνης και πιο συχνά εμφανίζονται μετά από γρήγορη χορήγηση και έκθεση σε κρύα ροφήματα. Η αποφυγή έκθεσης στο κρύο βοηθά στην αποτροπή αυτής της ανεπιθύμητης αντίδρασης. Εάν αυτό παρατηρηθεί, μελλοντικές εγχύσεις μπορούν να δοθούν σε μεγαλύτερο χρονικό διάστημα γεγονός που μειώνει τη συχνότητα εμφάνισης τους.

Οι ακόλουθες ανεπιθύμητες ενέργειες είναι συχνές (εμφανίζονται τουλάχιστον στο 30%) σε ασθενείς που λαμβάνουν οξαλιπλατίνη :

1. Νευρικό σύστημα: Περιφερική νευροπάθεια

α.  Συχνή  παρενέργεια  είναι  η  νευροτοξικότητα η  οποία  μπορεί  να  εμφανισθεί  οξέως  με  την  χορήγηση του φαρμάκου και να διαρκέσει περίπου μία εβδομάδα. Εκφράζεται κλινικά με παραισθησίες (καψίματα, σφιξίματα, μουδιάσματα κλπ) και δυσαισθησίες (υπαισθησία ή υπεραισθησία) εκλυόμενες κυρίως από το κρύο, με την κατανομή γαντιού και κάλτσας (δηλαδή στα άκρα των χεριών και των ποδιών) και στη περιστοματική περιοχή.  Χρόνια  νευροπάθεια  αισθητικού τύπου με  κινητικές  διαταραχές κυρίως στις λεπτές κινήσεις και αταξία (αστάθεια και διαταραχή της ισορροπίας)  εμφανίζονται  λιγότερο  συχνά  και  είναι  αθροιστικού  τύπου παρενέργειες (δηλαδή εξαρτώνται από τη συνολική δόση του φαρμάκου που χορηγήθηκε).

β. Λαρυγγόσπασμος μπορεί να αναπτυχθεί είτε οξέως εντός των δύο πρώτων ωρών από  την έγχυση  και  να  διαρκέσει  έως και πέντε ημέρες είτε ακόμα και αρκετές ημέρες μετά από τη χημειοθεραπεία. Προδιαθεσικοί παράγοντες  μπορεί  να  είναι  ο  κρύος  αέρας , τα κρύα ροφήματα και φαγητά και η επαφή με κρύα αντικείμενα, ενώ αντιθέτως μπορεί να μειωθεί η πιθανότητα εμφάνισης του με ζεστά ροφήματα και ζεστές κομπρέσες.

Η περιφερική νευροπάθεια (μούδιασμα στα δάκτυλα των χεριών και των ποδιών σας) μπορεί να παρουσιαστεί με την επαναλαμβανόμενη χορήγηση του φαρμάκου και θα εξαφανιστεί μετά τη διακοπή χορήγησης του. Δυστυχώς σε ένα 15 % των ασθενών αυτή θα υπάρχει 1 χρόνο μετά τη διακοπή.

2.  Αιματολογική τοξικότητα (Μυελοκαταστολή): Η μυελοκαταστολή παρουσιάζετε με ελαφρά προς μέτρια αναιμία, λευκοπενία και θρομβοπενία εξαρτώμενες από την δόση. Αναιμία είναι ο χαμηλός αριθμός ερυθρών αιμοσφαιρίων, ο χαμηλός αιματοκρίτης και η αιμοσφαιρίνη, με βασικά σημεία και συμπτώματα την ωχρότητα του δέρματος και των επιπεφυκότων του ματιού, ταχυκαρδία, αίσθημα κόπωσης, δύσπνοια στην προσπάθεια, φύσημα, ζάλη, εμβοές στα αυτιά, κεφαλαλγία. Λευκοπενία είναι

ο χαμηλός αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων στο αίμα και μπορεί να προκαλέσει σοβαρές και επικίνδυνες για τη ζωή λοιμώξεις. Θρομβοπενία είναι ο χαμηλός αριθμός αιμοπεταλίων στο αίμα με αυξημένη πιθανότητα αιμορραγίας ακόμα και σοβαρής.

Το ναδίρ (η χαμηλότερη τιμή) των αιµοπεταλίων παρατηρείται µεταξύ της 14ης και 21ης ηµέρας από τη θεραπεία ενώ η χαμηλότερη τιμή των λευκών αιμοσφαιρίων του αίµατος παρατηρείται τη 10η με 14η ημέρα. Η λευκοπενία και η θροµβοπενία είναι εντονότερες σε υψηλότερες δόσεις (>50 mg /m2). Η αναιµία παρατηρείται µε την ίδια περίπου συχνότητα και στον ίδιο χρόνο µε τη θροµβοπενία και συνήθως ανταποκρίνεται στη χορήγηση ερυθροποιητίνης.

3. Γαστρεντερικό:  Ναυτία,  έμετος  και διάρροια  είναι  συχνά,  αλλά  όχι  έντονα.

4. Η στοματίτιδα (ερύθημα, οίδημα και πληγές στο στόμα) είναι συχνότερη όταν το φάρμακο συνδυάζεται με 5‐φθοριοουρακίλη.

5. Αδυναμία, εύκολη κόπωση : το αίσθημα κόπωσης είναι μια συχνή παρενέργεια της χημειοθεραπείας, ειδικά προς το τέλος της θεραπείας και για μερικές εβδομάδες μετά την ολοκλήρωσή της. Είναι σημαντικό να προσπαθήσετε να βάλετε ένα τακτικό πρόγραμμα στη ζωή σας και να ξεκουράζεστε όσο το έχετε ανάγκη. Η ξεκούραση αυτή πρέπει να βρίσκεται σε ισορροπία με κάποιας μορφής ήπια άσκηση, όπως σύντομο (20-30 λεπτών), χαλαρό περπάτημα. Εάν η κόπωση σας κάνει να αισθάνεστε υπνηλία, μην οδηγείτε και μην χειρίζεστε μηχανήματα.

6. Ανορεξία

Περισσότερες και αναλυτικότερες πληροφορίες για τις παρενέργειες και την αντιμετώπισή τους θα βρείτε στο τμήμα μας «παρενέργειες της θεραπείας»

Οι ακόλουθες ανεπιθύμητες ενέργειες είναι λιγότερο συχνές (εμφανίζονται στο 10 με 29%) σε ασθενείς που λαμβάνουν οξαλιπλατίνη:

  • Δυσκοιλιότητα
  • Γενικευμένο πόνο
  • Πονοκέφαλο
  • Βήχα
  • Προσωρινή αύξηση στις εξετάσεις αίματος των δεικτών της ηπατικής λειτουργίας.
  • Αλλεργική αντίδραση κατά τη διάρκεια της έγχυσης: είναι μια σπάνια παρενέργεια, όμως επιβάλλεται να αναφέρετε στον ογκολόγο σας την εμφάνιση, δυσκολίας στην αναπνοή, θερμότητας και ερυθρότητας στο πρόσωπο, το λαιμό και το στήθος, πόνου στο στήθος, ξαφνικής εμφάνισης βήχα ή πρήξιμο των χειλιών ή της γλώσσας.

Γονιμότητα

Η δυνατότητά σας να μείνετε έγκυος ή να γίνετε πατέρας ενός παιδιού μπορεί να επηρεαστεί από τη λήψη αυτού του φαρμάκου. Είναι σημαντικό να συζητήσετε το θέμα αυτό με τον ογκολόγο σας πριν την έναρξη της θεραπείας.

Αντισύλληψη

Δεν είναι σκόπιμο να μείνετε έγκυος ή να γίνετε πατέρας ενός παιδιού, ενώ λαμβάνετε παράλληλα οξαλιπλατίνη, καθώς αυτή μπορεί να βλάψει το έμβρυο. Είναι σημαντικό να χρησιμοποιείτε αποτελεσματική αντισύλληψη, ενώ παίρνετε αυτό το φάρμακο και για τουλάχιστον μερικούς μήνες αργότερα.

Δεν είναι γνωστό εάν η οξαλιπλατίνη περνά στο σπέρμα ή στα κολπικά υγρά. Για να προστατέψετε το σύντροφό σας, είναι ασφαλέστερο να αποφευχθεί η επαφή ή να χρησιμοποιείτε προφυλακτική αντισύλληψη για περίπου 48 ώρες μετά τη χημειοθεραπεία.

Υπάρχουν και άλλες σπανιότερες παρενέργειες οι οποίες δεν αναφέρονται εδώ. Ωστόσο, θα πρέπει να ενημερώνετε πάντα τον ογκολόγο σας εάν παρουσιάσετε οποιαδήποτε συνηθισμένα ή ασυνήθιστα συμπτώματα.

Εξαγγείωση (διαφυγή του φαρμάκου εκτός της φλέβας κατά τη διάρκεια της έγχυσης)

Η εξαγγείωση (διαφυγή του φαρμάκου εκτός της φλέβας) της οξαλιπλατίνης συνεπάγεται σοβαρή καταστροφή των γύρω ιστών, γι αυτό και η χορήγησή της απαιτεί κατάλληλη επιλογή φλέβας και τοποθέτηση του φλεβοκαθετήρα, η λειτουργία των οποίων θα πρέπει απαραιτήτως να ελέγχεται πριν την έγχυση του φαρμάκου.

Σημεία και συμπτώματα της εξαγγείωσης: 

Τα αρχικά συμπτώματα της εξαγγείωσης εμφανίζονται αμέσως μετά τη ρήξη του αγγείου. Συνήθως παρουσιάζεται πόνος, κάψιμο ή απλά μια ενόχληση στο σημείο γύρω

από τον φλεβοκαθετήρα. 

Σταδιακά ο πόνος μπορεί να συνοδεύεται από οίδημα ή/και ερυθρότητα στο σημείο της έγχυσης. 

Η καταστροφή των ιστών που πιθανώς να ακολουθήσει δεν θα είναι άμεση αλλά προοδευτική και θα εγκατασταθεί βαθμιαία, μετά από ώρες ή ημέρες, συνοδευόμενη από άλγος. Ανάλογα με το φάρμακο μπορεί να παρουσιαστεί φλεγμονή, σκλήρυνση της περιοχής, εξέλκωση (ανοιχτή πληγή), με τη μορφή φυσαλίδων ενώ μπορεί να εξελιχθεί σε μερικές περιπτώσεις σε νέκρωση των ιστών.

Διαχείριση της εξαγγείωσης:

Σε περίπτωση εξαγγείωσης, 

  • δεν αφαιρούμε το φλεβοκαθετήρα μέσω του οποίου χορηγήθηκε το φάρμακο,
  • διακόπτεται άμεσα η έγχυση και
  • πάντα μέσω του φλεβοκαθετήρα επιχειρείται αναρρόφηση του φαρμάκου που έχει διαφύγει στους γειτονικούς ιστούς. 

Στη συνέχει χορηγείται στη περιοχή της διαφυγής του φαρμάκου φυσιολογικός ορός ή water for injection με σκοπό να αραιωθεί όσο φάρμακο έχει παραμείνει στους ιστούς.

Ακολουθεί η 

  • άμεση υποδόρια χορήγηση 150‐300 μονάδων υαλουρονιδάσης αραιωμένης σε 1 ml Water for Injection ή φυσιολογικό ορό και
  • η χορήγηση κορτιζόνης, οι οποίες περιορίζουν την ιστική καταστροφή. 

Η υαλουρονιδάση ενίεται σε 6 διαφορετικές θέσεις κυκλοτερώς γύρω από το σημείο της εξαγγείωσης.

Παράλληλα εφαρμόζονται 

  • τοπικά θερμά επιθέματα στην περιοχή της εξαγγείωσης άμεσα και για 20 λεπτά κάθε 6 ώρες για τις πρώτες 24 με 48 ώρες και
  • τοπική κρέμα υδροκορτιζόνης 1% κάθε 6 ώρες για 7 ημέρες ή για όσο διάστημα ερύθημα συνεχίζεται.

Στη συνέχεια ανυψώνουμε το χέρι και χορηγούμε παυσίπονο, εάν χρειάζεται.

Τρίβουμε απαλά τη περιοχή της εξαγγείωσης για να διευκολυνθεί η διασπορά του φαρμάκου.

Πότε να αναζητήσετε τον ογκολόγο σας

Επικοινωνήστε με τον ογκολόγο σας αμέσως, μέρα ή νύχτα, εάν αντιμετωπίσετε οποιοδήποτε από τα ακόλουθα συμπτώματα:

Πυρετό 38 C και άνω ή ρίγος (πιθανά συμπτώματα μιας λοίμωξης).

Δυσφορία ή δύσπνοια.

Πόνο στο στήθος.

Τα ακόλουθα συμπτώματα απαιτούν ιατρική φροντίδα, αλλά δεν είναι μια έκτακτη ανάγκη. Επικοινωνήστε με τον ογκολόγο σας  μέσα

σε 24 ώρες από τη στιγμή που θα παρατηρήσετε οποιοδήποτε από τα ακόλουθα:

-Ναυτία (που σας εμποδίζει στη σωστή διατροφή και λήψη υγρών αλλά και στη λήψη των φαρμάκων που σας έχουν συνταγογραφηθεί).

-Εμετός (περισσότερο από 3-4 φορές σε διάστημα 24 ωρών).

-Ασυνήθιστη αιμορραγία ή μώλωπες.

-Μαύρα κόπρανα ή αίμα στα κόπρανα ή στα ούρα σας

-Ακραία και ασυνήθιστη κόπωση (που σας κάνει να μην είστε σε θέση να φροντίσετε τον εαυτό σας

-Διάρροια (περισσότερο από 3-4 φορές σε διάστημα 24 ωρών)

-Σοβαρό κοιλιακό πόνο

-Έλκη στο στόμα ή τα χείλια (επώδυνο ερύθημα, οίδημα ή πληγές)

-Μυϊκές κράμπες ή σπασμούς, αρθραλγίες, μουδίασματα, λαρυγόσπασμο (βράγχος φωνής, δυσκολία στη κατάπωση)

-Έντονη δυσκοιλιότητα (να θυμάστε ότι πρέπει να ενεργείστε καθημερινά. Εάν αυτό δεν γίνεται πρέπει να ενημερώσετε τον ογκολόγο σας).

-Εάν δεν είστε σε θέση να φάτε ή να πιείτε και παρουσιάζετε σημεία αφυδάτωσης (όπως μειωμένα ή συμπυκνωμένα ούρα, αδυναμία, ξηροστομία, δίψα).

Πάντα να ενημερώνετε τον ογκολόγο σας εάν παρουσιάζετε οποιαδήποτε ασυνήθιστα συμπτώματα.

Μέτρα προφύλαξης

Πριν την έναρξη της θεραπείας με οξαλιπλατίνη, φροντίστε να ενημερώσετε τον ογκολόγο σας για το ποια άλλα φάρμακα λαμβάνετε. Μην πάρετε ασπιρίνη ή προϊόντα που περιέχουν ασπιρίνη εκτός αν ο ογκολόγος σας το επιτρέπει.

Μην υποβάλλεστε σε οποιοδήποτε είδος εμβολιασμού χωρίς την έγκριση του ογκολόγου σας ενώ λαμβάνετε οξαλιπλατίνη.

Μειωμένη αισθητικότητα, μούδιασμα και μυρμήγκιασμα στα δάκτυλα χεριών και των ποδιών μπορεί να γίνουν σταδιακά χειρότερα με επαναλαμβανόμενες δόσεις της οξαλιπλατίνης. Είναι σημαντικό να αναφέρετε την εμφάνιση τους στον ογκολόγο σας.  

Ενημερώστε τον ογκολόγο σας εάν είστε έγκυος, πριν από την έναρξη αυτής της θεραπείας. Η οξαλιπλατίνη μπορεί να είναι επικίνδυνη για το έμβρυο. Οι γυναίκες που είναι έγκυες ή έχουν σκοπό να κυοφορίσουν θα πρέπει να ενημερωθούν για τους πιθανούς κινδύνους. Το ίδιο ισχύει και για τους άνδρες οι οποίοι εάν έχουν σκοπό να αποκτήσουν παιδί θα πρέπει να ενημερώνονται για τους πιθανούς κινδύνους.

Μην θηλάζετε ενώ παίρνετε οξαλιπλατίνη.

Συμβουλές αυτοφροντίδας 

Τρόποι για να μειωθούν οι παρενέργειες που προκαλούνται από το κρύο:

-Εάν λαμβάνετε θεραπεία με οξαλιπλατίνη αποφύγετε τις κρύες θερμοκρασίες και την επαφή με κρύα αντικείμενα.

-Καλύψτε το δέρμα σας, το στόμα και τη μύτη, εάν βρεθείτε σε χαμηλές θερμοκρασίες.

-Μην πίνετε κρύα ροφήματα και μην χρησιμοποιείτε παγάκια.

-Μην αναπνέετε βαθιά όταν εκτίθεστε σε κρύο αέρα.

-Να φοράτε, συνεχώς, ζεστά ρούχα όταν ο καιρός είναι κρύος. Καλύψτε το κεφάλι, το στόμα και τη μύτη σας με μαντήλι, μάσκα ή σκούφο για να θερμαίνετε τον αέρα που εισπνέετε.

-Μην παίρνετε πράγματα από την κατάψυξη ή το ψυγείο χωρίς να φοράτε γάντια.

-Πίνετε ροφήματα ζεστά ή σε θερμοκρασία δωματίου.

-Πάντα να πίνετε με καλαμάκι.

-Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι τα μέταλλα είναι παγωμένα, ιδιαίτερα το χειμώνα, οπότε αποφεύγετε να τα αγγίζεται με γυμνά χέρια. Φοράτε, επομένως, γάντια όταν ακουμπάτε κρύα αντικείμενα, συμπεριλαμβανομένων των πόμολων της πόρτας του σπιτιού σας ή του αυτοκινήτου, το γραμματοκιβώτιο κ.ά.

-Μην ρυθμίζετε το κλιματιστικό σε χαμηλές θερμοκρασίες στο σπίτι ή το αυτοκίνητο.

-Εάν κάποιο σημείο του σώματός σας το αισθάνεστε κρύο ή κατά λάθος ήρθε σε επαφή με κάποιο κρύο αντικείμενο, ζεστάνετέ το τοποθετώντας μια ζεστή κομπρέσα.

Τρόποι για να μειωθούν άλλες παρενέργειες

-Για να μειώσετε τη ναυτία, πρέπει να λαμβάνετε τακτικά τα αντιεμετικά φάρμακα που σας συνταγογράφησε ο ογκολόγος σας, και τρώτε μικρά και συχνά γεύματα.

-Πίνετε 2 με 3 λίτρα υγρών κάθε μέρα, εκτός εάν υπάρχει αντένδειξη λόγω συνοδών προβλημάτων υγείας. Αυτό θα μειώσει την πιθανότητα να παρουσιάσετε δυσκοιλιότητα και προλαμβάνει την αφυδάτωση.

-Μπορεί να βρίσκεστε σε κίνδυνο λοίμωξης γι 'αυτό προσπαθήστε να αποφύγετε τους πολυσύχναστους χώρους και τα άτομα με ιώσεις (κρυολόγημα, γρίπη, παιδικές ιώσεις και άλλα). Εάν παρουσιάσετε πυρετό, ρίγη ή οποιαδήποτε άλλα σημεία λοίμωξης ενημερώστε αμέσως τον ογκολόγο σας.

-Χρησιμοποιήστε ηλεκτρική ξυριστική μηχανή και μαλακή οδοντόβουρτσα για να ελαχιστοποιηθεί η πιθανότητα αιμορραγίας.

-Διατηρήστε την κινητικότητα του εντέρου σας με μια σωστή διατροφή, ενυδάτωση, σωματική δραστηριότητα ή με τη βοήθεια καθαρτικών και μαλακτικών κοπράνων που θα σας συνταγογραφήσει ο ογκολόγος σας και θα σας βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας που μπορεί να προκληθεί από την οξαλιπλατίνη. 

-Η οξαλιπλατίνη, όχι σπάνια, μπορεί να προκαλέσει και διάρροια η οποία μπορεί να αντιμετωπισθεί με διαιτητικά μέτρα ή φαρμακευτική αγωγή.

-Η παρακεταμόλη ή φάρμακα τύπου ιβουπροφαίνης (μη στεροειδές αντιφλεγμονώδες φάρμακο) μπορούν να σας ανακουφίσουν από τον πόνο, τον πυρετό και τη κεφαλαλγία. Ωστόσο, πρέπει να μιλήσετε με τον ογκολόγο σας πριν πάρετε οποιοδήποτε φάρμακο.

-Πλένετε συχνά τα χέρια σας.

-Θα βοηθήσει στη πρόληψη και την αντιμετώπιση των ελκών στο στόμα η χρήση μιας μαλακής οδοντόβουρτσας καθώς και η καθημερινές πλύσεις, 6-7 φορές την ημέρα, του στόματος με σοδόνερο (ένα κουταλάκι του γλυκού μαγειρική σόδα και 1/2 έως 1 κουταλάκι του γλυκού αλάτι σε 250ml νερό).

-Αποφύγετε τις αθλητικές δραστηριότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν το τραυματισμό σας.

-Αποφύγετε την έκθεση στον ήλιο. Χρησιμοποιήστε αντηλιακό με δείκτη προστασίας υψηλότερο από 30 αλλά και προστατευτική ενδυμασία.

-Σε γενικές γραμμές, η κατανάλωση αλκοολούχων ποτών πρέπει να περιορίζεται στο ελάχιστο ή να αποφεύγεται εντελώς. Θα πρέπει να το συζητήσετε με τον ογκολόγο σας εάν σας ενδιαφέρει η κατανάλωση αλκοόλ.

-Να ξεκουράζεστε όσο αισθάνεστε ότι το έχετε ανάγκη. 

-Διατηρήστε μια σωστή, υγιεινή και θρεπτική διατροφή.

-Προσπαθήστε να έχετε μια καθημερινή, μικρής διάρκειας, σωματική δραστηριότητα-άσκηση, όπως 20 με 30 λεπτά περπάτημα.

Εάν αισθανθείτε οποιαδήποτε συμπτώματα ή παρενέργειες, φροντίστε να τα συζητήσετε με τον ογκολόγο σας. Μπορεί να σας συνταγογραφήσει φάρμακα ή να σας προτείνει απλές πρακτικές λύσεις για την αποτελεσματική διαχείριση αυτών των προβλημάτων.

Παρακολούθηση και έλεγχος ενώ λαμβάνετε οξαλιπλατίνη

Θα πρέπει να παρακολουθείστε τακτικά από τον ογκολόγο σας, όσο θα λαμβάνετε οξαλιπλατίνη, προκειμένου να ελεγχθούν και να αντιμετωπισθούν έγκαιρα οι πιθανές παρενέργειες και να υποβάλλεστε σε τακτικές αιματολογικές εξετάσεις οι οποίες θα περιλαμβάνουν γενική εξέταση αίματος, ηλεκτρολύτες (όπως το ασβέστιο, μαγνήσιο, κάλιο, νάτριο) και εξετάσεις νεφρικής και ηπατικής λειτουργίας. Εκτός από τις αιματολογικές εξετάσεις ο έλεγχος θα πρέπει να περιλαμβάνει τη φυσική εξέταση, συμπεριλαμβανομένης της νευρολογικής εξέτασης, αλλά και απεικονιστικές εξετάσεις για τον έλεγχο της ανταπόκρισης της νόσου στη θεραπεία.