.

ΑΛΩΠΕΚΙΑ

Σε αυτή τη σελίδα

Η απώλεια των μαλλιών (αλωπεκία) δημιουργεί σημαντική ψυχολογική επιβάρυνση στον/στην ασθενή, καθώς αποτελεί την εμφανέστερη παρενέργεια της αντικαρκινικής θεραπείας. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η κατάσταση αυτή είναι αναστρέψιμη. Είναι σκόπιμο, το πρόβλημα της αλωπεκίας να συζητείται με τον ογκολόγο παρουσία συγγενών ή φίλων του ασθενούς καθώς συχνά, ο ασθενής είναι τόσο ταραγμένος, που δεν μπορεί να συγκρατήσει όλες τις πληροφορίες. Σύμφωνα με μελέτες :

  • Η αλωπεκία καταπονεί ως επί το πλείστον ψυχικά τις γυναίκες. Η απώλεια μαλλιών για τις γυναίκες, ισοδυναμεί με απώλεια της θηλυκότητας και της σεξουαλικότητας.
  • Οι άνδρες φαίνεται να αντιδρούν πιο ψύχραιμα από ότι οι γυναίκες, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν παραμένει ένα τραύμα και για αυτούς.
  • Όλοι οι ασθενείς που βιώνουν την αλωπεκία διαφοροποιούν ποιοτικά και ποσοτικά τις διαπροσωπικές και κοινωνικές σχέσεις τους, προσπαθώντας να προσαρμοστούν πρώτοι οι ίδιοι, στην αλλαγή σωματικού ειδώλου.

Τι είναι η αλωπεκία και πώς σχετίζεται με τη χημειοθεραπεία ;

Όπως μάλλον ήδη θα γνωρίζετε, η απώλεια των μαλλιών (αλωπεκία) οφείλεται κυρίως στη χημειοθεραπεία και αποτελεί μια από τις πιο ενοχλητικές παρενέργειες της.

Στη χημειοθεραπεία χρησιμοποιούνται αντικαρκινικά (κυτταροτοξικά) φάρμακα, με σκοπό να καταστρέψουν τα καρκινικά κύτταρα. Τα φάρμακα αυτά λειτουργούν με το να διακόπτουν το πολλαπλασιασμό και την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων. Μπορούν να επηρεάσουν και τα φυσιολογικά κύτταρα του σώματος και κυρίως τα κύτταρα που αναπτύσσονται με γρήγορους ρυθμούς, συμπεριλαμβανομένων των κυττάρων των θυλάκων των τριχών. Αυτό προκαλεί την απώλεια των μαλλιών, επίσης γνωστή ως αλωπεκία. Σε κάποιες περιπτώσεις οι τρίχες των μαλλιών απλά γίνονται πιο αδύναμες ενώ σε άλλες περιπτώσεις, υπάρχει πλήρης απώλειά τους. 

Πριν ξεκινήσει η χημειοθεραπεία, συζητήστε με τον ογκολόγο σας το ενδεχόμενο της απώλειας των μαλλιών σας καθώς και τις υπόλοιπες παρενέργειες από τη χημειοθεραπεία.

Με τη χημειοθεραπεία θα πέσουν σίγουρα τα μαλλιά μου?

Η αλωπεκία δεν παρατηρείται πάντα. Εξαρτάται από το είδος και τις δόσεις των χημειοθεραπευτικών φαρμάκων. Τα μαλλιά, επομένως, μπορούν να παραμείνουν ως έχουν, να αραιώσουν ή να χαθούν εντελώς.

Μερικές φορές, επομένως, η απώλεια των μαλλιών είναι τόσο μικρή, που είναι σχεδόν απαρατήρητη. Άλλες φορές τα μαλλιά μπορεί απλώς να αραιώσουν και να γίνουν ξηρά και εύθραυστα. Έτσι, μερικοί άνθρωποι μπορεί να χάσουν απλά ένα μέρος τους κι αυτό μπορεί να γίνει ξαφνικά μέσα σε λίγες ημέρες, ή σταδιακά σε μεγαλύτερο διάστημα.  

Σε άλλες περιπτώσεις η απώλεια τριχών είναι τόσο έντονη που θα χαθούν, εκτός από τα μαλλιά, και άλλες τρίχες στο σώμα όπως οι βλεφαρίδες, τα φρύδια, το μούσι, το μουστάκι, οι τρίχες στο στήθος, τις μασχάλες, τα πόδια και την ηβική περιοχή (γεννητικά όργανα). 

Το πόσο έντονη θα είναι η τριχόπτωση, εξαρτάται από το φάρμακο ή το συνδυασμό φαρμάκων που χρησιμοποιούνται, τις δόσεις που δόθηκαν αλλά και ο τρόπος που το σώμα σας αντιδρά στο συγκεκριμένο φάρμακο.

Πότε και πως θα ξεκινήσει η τριχόπτωση?

Η πτώση των μαλλιών παρατηρείται συνήθως από τη δεύτερη ή τρίτη εβδομάδα μετά τον πρώτο κύκλο της χημειοθεραπείας. Σπανιότερα μπορεί και να συμβεί μετά το δεύτερο κύκλο ή να αρχίσει μετά από μόλις λίγες ημέρες από την έναρξη της χημειοθεραπείας. Το πρώτο πράγμα που θα παρατηρήσετε είναι μια σταδιακή, όλο και μεγαλύτερη απώλεια των μαλλιών σας όταν τα βουρτσίζετε, τα χτενίζετε ή τα λούζετε αλλά και περισσότερες τρίχες από τα μαλλιά σας στο μαξιλάρι όταν ξυπνάτε το πρωί.

Φάρμακα που προκαλούν αλωπεκία :

Σοβαρή αλωπεκία προκαλούν :

-Η δοξορουβικίνη

-Η κυκλοφωσφαμίδη

-Η επιρουβικίνη

-Η βινκριστίνη

Μέτρια αλωπεκία προκαλούν :

-Η μπλεομικίνη

-Η δοσεταξέλη

-Η πακλιταξέλη

-Η ετοποσίδη

-Η φθοριοουρακίλη

-Η ιρινοτεκάνη

-Η ιφωσφαμίδη

-Η μιτοξαντρόνη

-Η βινβλαστίνη

Θα ξαναβγούν τα μαλλιά μου μετά τη χημειοθεραπεία;

Σε αντίθεση με τα καρκινικά κύτταρα, τα φυσιολογικά κύτταρα γρήγορα «αναρρώνουν»( δηλαδή επιδιορθώνουν την βλάβη που δημιουργεί η χημειοθεραπεία, με αποτέλεσμα να αναγεννηθούν) και έτσι η αλωπεκία οφειλόμενη στη χημειοθεραπεία, είναι μια προσωρινή παρενέργεια. Σε όλες σχεδόν τις περιπτώσεις αλωπεκίας, που προκαλούνται από τη χημειοθεραπεία, τα μαλλιά θα αρχίσουν και πάλι να αναπτύσσονται περίπου δύο μήνες μετά το τέλος των χημειοθεραπειών.  

Σπάνια τα μαλλιά μπορεί να αρχίσουν να αναπτύσσονται, πριν την ολοκλήρωση της θεραπεία σας. Στην αρχή η τρίχα θα είναι πολύ λεπτή, αλλά μέσα σε 3 με 6 μήνες τα μαλλιά σας θα έχουν πλέον αναπτυχθεί σε ολόκληρο το κεφάλι και η τρίχα θα έχει τα ίδια χαρακτηριστικά με πριν. 

Σπανιότερα μπορεί να διαπιστώσετε ότι τα νέα σας μαλλιά είναι πιο σγουρά, πιο ίσια ή λεπτότερα από ότι ήταν πριν. Μπορεί επίσης να έχουν ελαφρώς διαφορετικό χρώμα και μερικές φορές ένα μίγμα από μαύρες και γκρίζες τρίχες. 

Μπορεί να αποτραπεί η τριχόπτωση που προκαλείται από τη χημειοθεραπεία;

Όπως προαναφέρθηκε, η αλωπεκία οφείλεται στη δράση των κυτταροστατικών (κυτταροτοξικών - χημειοθεραπευτικών) φαρμάκων τα οποια φτάνουν μέσω της κυκλοφορίας του αίματος σε όλα τα σημεία του σώματος και επομένως και στους θύλακες των τριχών.

Η αιμάτωση μιας περιοχής του σώματος μπορεί να περιοριστεί με την εφαρμογή στη συγκεκριμένη περιοχή πάγου ο οποίος προκαλεί συστολή των αιμοφόρων αγγείων.

Με σκοπό τη πρόληψη της αλωπεκίας επομένως, με αυτό τον τρόπο μπορεί να περιοριστεί η αιμάτωση της περιοχής του τριχωτού της κεφαλής κατά τη διάρκεια της

χημειοθεραπείας.

Αυτό πραγματοποιείται, επομένως, με την εφαρμογή τοπικής ψύξης του τριχωτού της κεφαλής, η οποία προκαλεί συστολή (δηλαδή γίνονται πιο στενά) των αγγείων, οπότε ρέει λιγότερο αίμα σε αυτά. Με τον τρόπο αυτό είναι μερικές φορές δυνατό να μειωθεί η ποσότητα των χημειοθεραπευτικών φαρμάκων που φτάνουν στους θύλακες των τριχών στο τριχωτό της κεφαλής. Αυτό μειώνει, και σε ορισμένες περιπτώσεις, εμποδίζει, την τριχόπτωση. Για το λόγο αυτό χρησιμοποιείται η κάσκα η οποία τοποθετείται στο τριχωτό της κεφαλής λίγο πριν την έναρξη χορήγησης της χημειοθεραπείας και παραμένει κατά τη διάρκεια αλλά και για λίγο μετά την ολοκλήρωση της χημειοθεραπείας.

Σε ποιές θεραπείες είναι πιο αποτελεσματική η χρήση κάσκας;

Η χρήση της κάσκας είναι πιθανότερο να είναι αποτελεσματική όταν η χημειοθεραπεία αποτελείται από ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω φάρμακα :

Κυκλοφωσφαμίδη

Δοσεταξέλη

Δοξορουβικίνη (αδριαμυκίνη)

Πακλιταξέλη

Ποιος δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει την κάσκα;

Η χρήση της κάσκας δεν είναι κατάλληλη για όλους.

Δεν είναι κατάλληλη :

  • όταν υπάρχει υψηλός κίνδυνος να επιβιώσουν καρκινικά κύτταρα στα αιμοφόρα αγγεία και τους ιστούς του τριχωτού της κεφαλής, προκαλώντας την επανεμφάνιση του καρκίνου μετά το τέλος της θεραπείας (αυτό θεωρητικά μπορεί να συμβεί σε όλους τους τύπους καρκίνου, κυρίως όμως σε ορισμένες αιματολογικές κακοήθειες, όπως το πολλαπλό μυέλωμα, τη λευχαιμία και το λέμφωμα.
  • στις περιπτώσεις που χρησιμοποιούνται πολύ υψηλές δόσεις χημειοθεραπείας, καθώς η κάσκα δε παρουσιάζει σημαντική δράση σε πολύ υψηλές δόσεις χημειοθεραπευτικών φαρμάκων
  • σε ορισμένα χημειοθεραπευτικά σχήματα, στα οποια το φάρμακο παραμένει στο σώμα για μεγάλο χρονικό διάστημα, όπως για παράδειγμα στη συνεχή, για αρκετές ημέρες, θεραπεία με αντλία.
  • για κάποιους ασθενείς, οι οποίοι παρουσιάζουν ηπατική δυσλειτουργία (αυτή μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλύτερης διάρκειας παραμονή του φαρμάκου στον οργανισμό)
  • σε ανθρώπους που παρουσιάζουν σοβαρές ημικρανίες.

Η χρήση της κάσκας έχει μειονεκτήματα? – Γιατί δεν την χρησιμοποιούν όλοι?

Η χρήση της κάσκας, εμποδίζει την κυκλοφορία του φάρμακου στο τριχωτό της κεφαλής. Γι’ αυτό έχουν εκφραστεί φόβοι ότι μπορεί να είναι η αιτία δημιουργίας μεταστάσεων στο τριχωτό της κεφαλής (τοπικής επανεμφάνισης του καρκίνου, από καρκινικά κύτταρα τα οποία επιβίωσαν στη περιοχή στην οποία το φάρμακο δεν έφτασε στη ποσότητα που έπρεπε). Επίσης θεωρείται ότι υπάρχει κίνδυνος να μειωθεί η κυκλοφορία του αίματος και στις ανατομικές θέσεις που βρίσκονται κοντά στο τριχωτό της κεφαλής όπως είναι τα οστά του κρανίου και ο εγκέφαλος.

Ποια είναι η διαδικασία της κάσκας;

Η κάσκα, η οποία είναι ένας «σκούφος» που αποτελείται από κάποιο παγωμένο υλικό, πρέπει να τοποθετείται 30 με 40 λεπτά πριν την έναρξη της χημειοθεραπείας και να παραμένει για κάποιο χρονικό διάστημα μετά το τέλος της. Η θερμοκρασία του τριχωτού της κεφαλής πρέπει να διατηρείται σε χαμηλά επίπεδα καθ' όλη την διάρκεια της κυκλοφορίας των φαρμάκων στο αίμα. Εάν κάνετε τη χημειοθεραπεία ως εξωτερικός ασθενής (δεν παραμένετε δηλαδή στο νοσοκομείο), μπορεί να χρειαστεί να παραμείνετε ακόμη και μιάμιση ώρα επιπλέον στο νοσοκομείο. Όταν χρησιμοποιείται την κάσκα, είστε ελεύθεροι να περπατήσετε. Ωστόσο, αυτή, θα πρέπει να αλλάζετε κάθε 20 με 40 λεπτά, έτσι ώστε να διατηρείται η χαμηλή θερμοκρασία στο κρανίο σας.

Πιθανόν να αισθανθείτε ότι κρυώνετε όση ώρα θα φοράτε την κάσκα. Θα βοηθήσει εάν φορέσετε κάτι ζεστό και πιείτε ένα ζεστό ρόφημα.

Πόσο αποτελεσματική είναι η κάσκα? 

Η κάσκα είναι αποτελεσματική στο 50% περίπου των ανθρώπων που τη χρησιμοποιούν για τη πρόληψη ή τη μείωση της απώλειας των μαλλιών, και επομένως δεν ξέρετε πόσο καλά θα λειτουργήσει σε εσάς μέχρι να τη δοκιμάσετε. Μπορεί να βοηθήσει στην αποτελεσματικότητα της το να μην λούσετε τα μαλλιά σας για τουλάχιστον 24 ώρες μετά τη χρήση της.

Σχεδόν οι μισοί άνθρωποι, επομένως, παρά την τοποθέτηση της κάσκας, θα παρουσιάσουν αλωπεκία.

Η ψύξη του τριχωτού της κεφαλής προστατεύει μόνο τα μαλλιά του τριχωτού της κεφαλής. Οι υπόλοιπες τρίχες του σώματος – όπως βλεφαρίδες, φρύδια, μουστάκι, γένια, τρίχες στο στήθος και την ηβική περιοχή, δεν προστατεύονται.

Πως μπορώ να αντιμετωπίσω συναισθηματικά την τριχόπτωση?

Η αραίωση ή η πλήρης απώλεια των μαλλιών προκαλεί σε πολλούς ανθρώπους μεγάλη ψυχολογική και συναισθηματική φόρτιση. Ορισμένοι άνθρωποι (κυρίως οι γυναίκες) θεωρούν ότι είναι μια από τις δυσκολότερα αντιμετωπίσιμες (ψυχολογικά) παρενέργειες της χημειοθεραπείας. Μπορεί να παρουσιάσετε πολλά διαφορετικά συναισθήματα, όπως θυμό, άγχος, στεναχώρια και κατάθλιψη.

Πολλοί άνθρωποι σοκαρίστηκαν από αυτό που αντίκρισαν την πρώτη φόρα που κοιταχτήκαν στον καθρέφτη μετά την εμφάνιση της αλωπεκίας και δεν συμφιλιωθήκαν πότε με την εικόνα τους, ακόμα και με περούκα.

Πολλοί θεωρούν τα μαλλιά τους ως ένα πολύ σημαντικό μέρος της εμφάνισής τους και την εμφάνισή τους ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της καθημερινότητας τους και επομένως της καλής ψυχολογικής τους κατάστασης. Ανησυχούν για το πώς η διαφορετική εμφάνιση θα επηρεάσει τις σχέσεις τους με την οικογένεια, τους φίλους και τους γνωστούς. Μπορεί ακόμη να αισθάνονται άβολα στην κοινωνικοποίηση τους και να νοιώθουν λιγότερη αυτοπεποίθηση, επειδή φαίνονται διαφορετικοί. Εάν η διατήρηση της εμφάνισης σας έχει ειδική σημασία για εσάς, μπορεί να σας είναι ακόμη πιο δύσκολο να προσαρμοστείτε στη νέα σας εικόνα.

Οι περισσότερη άνθρωποι θεωρούν ότι η τριχόπτωση τους λειτουργεί ως μια συνεχής υπενθύμιση τόσο προς τους ίδιους όσο και προς τους άλλους, του ότι πάσχουν από καρκίνο, και αυτό μπορεί να διατηρεί και να επιμηκύνει χρονικά το αίσθημα της κατάθλιψης αλλά και να τους κάνει να αισθάνονται ευάλωτοι και εκτεθειμένοι απέναντι στους άλλους. 

Μην ξεχνάτε ποτέ ότι πρέπει να μάθετε να ζείτε και να αντιμετωπίζετε με δύναμη και επιμονή την νέα πραγματικότητα στη ζωή σας και ότι η δική σας πάθηση δεν μπορεί να επηρεάσει τους γύρο σας με κανέναν τρόπο.

Σήμερα οι άνθρωποι έχουν πολύ μεγαλύτερη επίγνωση των συνεπειών και παρενεργειών της θεραπείας του καρκίνου, παρόλα αυτά εκπλήσσονται διαπιστώνοντας τις αντιδράσεις τόσο των ίδιων όσο και των γύρο τους στην τριχόπτωση.

Η οικογένεια και οι φίλοι μπορεί επίσης να αναστατωθούν από την εικόνα της αλωπεκίας και να τους είναι δύσκολο να μην το δείξουν. Εάν δεν ξέρουν την αιτία για την απώλεια των μαλλιών σας, μπορεί εσφαλμένα να υποθέτουν ότι έχετε επιλέξει να ξυρίσετε τα μαλλιά ή το μούσι σας και να αναρωτιούνται γιατί.

Όλες αυτές οι αντιδράσεις είναι εντελώς φυσιολογικές. Μπορεί να χρειαστεί αρκετός χρόνος μέχρι να συμβιβαστείτε με την απώλεια των μαλλιών σας. Μιλήσετε με τους ανθρώπους που είναι γύρω σας και αντιμετωπίστε τις αντιδράσεις τους. Οι περισσότεροι άνθρωποι θα ανακαλύψουν ότι η οικογένεια και οι φίλοι τους είναι πολύ υποστηρικτικοί και ότι τους βοηθούν να μιλήσουν και να αντιμετωπίσουν τα συναισθήματά τους για την απώλεια των μαλλιών τους.

Στο νοσοκομείο θα συναντήσετε πιθανότατα και άλλους ανθρώπους που παρουσιάζουν ή παρουσίασαν στο παρελθόν τριχόπτωση και οι οποίοι μπορούν συχνά να σας δώσουν χρήσιμες συμβουλές και υποδείξεις βάση της προσωπική τους εμπειρίας και τον τρόπο που το αντιμετώπισαν. Μερικοί θεωρούν ευκολότερο το να μιλήσουν σε κάποιον που δεν γνωρίζουν, όπως έναν ειδικό ψυχολόγο που θα συζητήσει μαζί τους και θα τους βοηθήσει να αντιμετωπίσουν τα θέματα που τους απασχολούν και προκύπτουν κατά τη διάρκεια ή μετά το τέλος της χημειοθεραπεία, όπως την απώλεια των μαλλιών.

Μην ξεχνάτε ότι η αλωπεκία είναι προσωρινή και είναι απλά μια ανεπιθύμητη ενέργεια της χημειοθεραπείας, η οποία δεν προκαλεί κανένα κίνδυνο για τη ζωή σας, σε αντίθεση με αυτό που προσπαθείτε να καταπολεμήσετε μέσω της χημειοθεραπείας, τον καρκίνο.

Πως μπορώ να αντιμετωπίσω πρακτικά την τριχόπτωση?

Υπάρχουν αρκετοί πρακτικοί τρόποι για την αντιμετώπιση της τριχόπτωσης, οι οποίοι βέβαια δεν εξαφανίζουν το πρόβλημα, αλλά μπορεί να κάνουν τη ζωή σας λίγο πιο εύκολη κατά τη διάρκεια αυτής της δύσκολης περιόδου.

Προετοιμασία για την απώλεια των μαλλιών

  • Μπορείτε να κόψετε τα μαλλιά σας λίγο πριν αρχίσει η θεραπεία. Αν τα μαλλιά σας είναι πιο κοντά, θα νιώσετε ότι χάνετε λιγότερα, όταν θα αρχίσουν να
    πέφτουν. Αν έχετε συνηθίσει να έχετε μακριά μαλλιά μπορεί να σας φανεί πιο εύκολο εάν τα κόβετε σταδιακά ώστε να έχετε το χρόνο να προσαρμοστείτε στο νέο
    τους μήκος.
  • Μερικοί προτιμούν να ξυρίσουν το κεφάλι τους εντελώς πριν αρχίσουν να χάνουν τα μαλλιά τους. Αυτό μπορεί να σας δώσει μια αίσθηση ελέγχου για το τι
    πρόκειται να ακολουθήσει, να σας δώσει χρόνο να προσαρμοστείτε στη νέα σας εμφάνιση αλλά και το σημαντικότερο να μην βιώσετε τη σταδιακή απώλειά τους (συχνά η απώλεια δεν είναι ομοιόμορφη αλλά σε ορισμένα τμήματα είναι μεγαλύτερη και εντονότερη από άλλα). Ίσως προτιμάτε να το κάνετε αυτό, αντί να
    περιμένετε τα μαλλιά σας να πέσουν από μόνα τους.
  • Άλλοι τέλος μπορεί να μην θέλουν να κόψουν τα μαλλιά τους για οποιουσδήποτε λόγους, και να βρουν εναλλακτικούς τρόπους για να καλύψουν το τριχωτό της
    κεφαλής τους.

Περιποίηση των μαλλιών σας

Αν τα μαλλιά σας είναι ξηρά ή εύθραυστα κατά τη διάρκεια ή μετά τη χημειοθεραπεία:

  • Χρησιμοποιείτε μόνο ήπια προϊόντα για τα μαλλιά και σαμπουάν που δεν περιέχουν φαρμακευτικές ουσίες.
  • Βουρτσίστε ή χτενίστε τα μαλλιά σας απαλά με μια βούρτσα η οποία έχει φαρδιά και αραιά «δόντια».
  • Τη νύχτα, φορέστε ένα μαλακό μαντήλι γύρω από το κεφάλι σας ώστε να μην μπερδεύονται τα μαλλιά σας και να μαζεύονται εκεί όσες τρίχες πέφτουν (μερικές γυναίκες φορούν ένα δίχτυ στα μαλλιά τους).
  • Ακολουθείσθε μια καλά ισορροπημένη διατροφή με πολλά φρούτα, λαχανικά, πρωτεΐνες και υδατάνθρακες, η οποία θα βοηθήσει στη διατήρηση των μαλλιών σας σε καλή κατάσταση, καθώς η κακή διατροφή μπορεί να τα επηρεάσει αρνητικά.
  • Αποφύγετε την υπερβολική χρήση θερμότητας από σεσουάρ μαλλιών ή άλλες θερμαινόμενες συσκευές για τα μαλλιά, καθώς αυτές μπορούν να τα κάνουν πιο ξερά και εύθραυστα.
  • Αποφεύγετε να φοράτε σφιχτές κορδέλες στα μαλλιά σας, καθώς αυτές μπορεί να τραυματίσουν και να σπάσουν τα μαλλιά σας. Αν πλέκετε τα μαλλιά σας, να το
    κάνετε απαλά.
  • Αποφύγετε την περμανάντ καθώς αυτό μπορεί να τα κάνει ακόμη πιο ξηρά και εύθραυστα.

Περιποίηση του δέρματος

Αν τα μαλλιά σας πέσουν, είναι σημαντικό να φροντίσετε το δέρμα στο κεφάλι σας και όπου αλλού είχατε τρίχες, καθώς το δέρμα στα σημεία αυτά μπορεί να είναι πιο ευαίσθητο από ότι αλλού.

  • Χρησιμοποιήστε στο τριχωτό της κεφαλής μια απαλή, ενυδατική κρέμα, χωρίς άρωμα και χωρίς αλκοόλ, όταν το δέρμα σας γίνει ξηρό ή σας προκαλεί κνησμό (φαγούρα). 
  • Χρησιμοποιήστε μαξιλαροθήκες από 100% φυσικές ίνες, όπως βαμβάκι, καθώς οι συνθετικές ίνες, όπως το νάιλον και ο πολυεστέρας μπορεί να ερεθίσουν το τριχωτό της κεφαλής σας.
  • Εάν αποφασίσετε να μην καλύπτετε το κεφάλι σας χρησιμοποιήστε, όποτε βγαίνετε έξω, ένα αντηλιακό με υψηλό δείκτη προστασίας (SPF 30) στο τριχωτό της κεφαλής σας.

Τι πρέπει να γνωρίζω εάν αποφασίσω να φορέσω περούκα?

Ένας πρακτικός τρόπος για την αντιμετώπιση της τριχόπτωσης είναι να χρησιμοποιήσετε μια περούκα. 

Τύποι περούκας

Σήμερα υπάρχουν περούκες σε πολλά διαφορετικά στυλ και χρώματα οι οποίες έχουν φυσικό αποτέλεσμα και είναι πολύ εύκολες στην τοποθέτηση. Οι περούκες μπορεί να είναι φτιαγμένες από φυσική (ανθρώπινη) ή συνθετική τρίχα.
Οι περούκες από φυσική τρίχα συχνά εμφανίζουν πιο φυσικό αποτέλεσμα και είναι ρεαλιστικές στην αφή, διαρκούν περισσότερο από τις συνθετικές περούκες, χτενίζονται κατά βούληση, δέχονται τη θερμότητα αλλά χρειάζονται τακτική περιποίηση από έναν επαγγελματία, η οποία μπορεί να κοστίσει αρκετά, είναι ακριβές στην αγορά και χρειάζονται χτένισμα μετά από κάθε πλύσιμο.
Οι συνθετικές (ακρυλικές) περούκες είναι φθηνότερες, πιο ελαφριές και είναι πιο εύκολο να τις φροντίσουμε σε σχέση με τις φυσικές περούκες. Μπορούμε να την πλύνουμε στο χέρι με σαμπουάν, να την αφήσουμε το βράδυ να στεγνώσει και στη συνέχεια είναι έτοιμη να τη φορέσουμε. Μπορούμε να τις χτενίζουμε και να τις βουρτσίζουμε ήπια. Συνήθως αντέχουν περίπου 6 με 9 μήνες. 
Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι ένα μέρος του κόστους της περούκας καλύπτεται από τα ασφαλιστικά ταμεία (περίπου 300 ευρώ).
Όλες οι περούκες συνοδεύονται με οδηγίες για τη φροντίδα τους, τις οποίες θα πρέπει να ακολουθήσετε προσεκτικά.

Επιλογή περούκας

Είναι μια καλή ιδέα να έχετε έναν συγγενή ή φίλο μαζί σας ώστε να σας βοηθήσει να πάρετε την σωστή απόφαση.

Μερικοί άνθρωποι επιθυμούν να επιλέξουν περούκα πριν πέσουν τα μαλλιά τους, έτσι ώστε να μπορεί να ταιριάξει με το στυλ και το χρώμα των μαλλιών τους. Άλλο πλεονέκτημα αυτού είναι ότι αν χάσετε τα μαλλιά σας πιο γρήγορα από το αναμενόμενο θα είστε ήδη προετοιμασμένοι. Επίσης, σας δίνει την ευκαιρία να εξοικειωθείτε με την περούκα πριν να τη χρειαστείτε πραγματικά. Αν τα μαλλιά σας δεν έχουν πέσει ακόμα, η περούκα θα πρέπει να είναι αρκετά σφιχτή ώστε να κάνει καλή εφαρμογή αργότερα. Κάποιες περούκες όμως μπορούν να προσαρμοστούν σε οποιοδήποτε μέγεθος κεφαλιού.

Δεν υπάρχει καμία πίεση στο να επιλέξετε μια περούκα πριν την εμφάνιση της αλωπεκίας και μπορείτε να αφήσετε την επιλογή για όταν νιώσετε έτοιμοι. 

Εάν δεν θέλετε η περούκα να αλλάξει την εμφάνιση σας:

  • Επιλέξτε τον ίδιο όγκο των μαλλιών που είχατε πριν. Ο αυξημένος όγκος μαλλιών μπορεί να κάνει προφανές το ότι φοράτε περούκα. Εάν δεν είστε σίγουροι τι να επιλέξετε, μια περούκα με ελαφρώς λιγότερο όγκο μαλλιών από ό, τι είχατε πριν είναι η καλύτερη λύση. Μη ξεχνάτε ότι η περούκα μπορεί να κοπεί και να αποκτήσει στυλ από τον κομμωτή σας.
  • Επιλέξτε το δικό σας χρώμα ή ένα τόνο πιο ανοιχτό. Εάν η τρίχα είναι πιο σκούρα από το φυσικό σας χρώμα, μπορεί να φανεί παράξενο στους γύρω σας και η αλλαγή αυτή τραβά ευκολότερα την προσοχή. Μια αλλαγή σε ένα ελαφρώς πιο ανοιχτό χρώμα θα είναι λιγότερο αισθητή.
  • Να θυμάστε, όταν επιλέγετε περούκα, ότι αφού πέσουν τα μαλλιά σας θα χρειαστεί ένα μικρότερο μέγεθος. Προσπαθήστε να πάρετε μια περούκα που προσαρμόζεται σε οποιοδήποτε μέγεθος κεφαλιού.
  • Ζητήστε από τον άνθρωπο που σας χτενίζει συνήθως να δώσει την εμφάνιση που θέλετε στην περούκα σας.
  • Αν έχετε οποιαδήποτε απορία σχετικά με την επιλογή της περούκας σας ή για το πώς θα δείχνετε με αυτή συζητείστε το με τον κατασκευαστή ή τον πωλητή της περούκας.

Μια άλλη προσέγγιση είναι να το αντιμετωπίσετε ως μια ευκαιρία να δοκιμάσετε ένα εντελώς διαφορετικό στυλ ή χρώμα, και να το διασκεδάσετε εκπλήσσοντας την οικογένειά, τους φίλους και τους συναδέλφους σας. Οι περούκες είναι διαθέσιμες σε διάφορα χρώματα και στυλ.

Πως θα πληρώσω την περούκα μου;

Η περούκα μπορεί να γραφτεί στο βιβλιάριο υγείας του ασφαλιστικού σας ταμείου ως «προσθετική» ή «τεχνητή κόμη» και να πληρώσετε ένα μέρος του ποσού, ενώ το υπόλοιπο θα πληρωθεί από το ασφαλιστικό σας ταμείο (περίπου 300 ευρώ). Ζητήστε από τον ογκολόγο σας να σας τη γράψει στο βιβλιάριο.

Φορώντας για πρώτη φορά την περούκα μου μπροστά σε άλλους μπορεί να νιώσω άσχημα, τι να κάνω;

Είναι προτιμότερο να φορέσετε για πρώτη φορά τη περούκα σας όταν είστε με ανθρώπους που σας γνωρίζετε καλά και νιώθετε άνετε μαζί τους. Αυτό μπορεί να σας βοηθήσει να αισθανθείτε πιο σίγουροι και να σας δώσει την ευκαιρία να προετοιμαστείτε σταδιακά ώστε να την φορέσετε και με ανθρώπους που δεν γνωρίζετε.

Υπάρχουν άλλοι τρόποι να καλύψω το κεφάλι μου;

Καπέλο

Τα καπέλα είναι μια δημοφιλής επιλογή τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες και υπάρχουν σε

εκατοντάδες

διαφορετικά, στυλ και χρώματα. Αποτελεί ένα αξεσουάρ μόδας αλλά είναι πρακτικό, αφού καλύπτει το κεφάλι σας, το κρατάει ζεστό αλλά είναι και όμορφο. Σε πολλά μαγαζιά και πολυκαταστήματα θα βρείτε καπέλα σε μια μεγάλη ποικιλία, με διαφορετικό στυλ και ύφος, έτσι ώστε να βρείτε αυτό που σας ταιριάζει και σας κάνει να αισθάνεστε άνετα.

Μαντήλι

Το μαντήλι είναι μια άλλη επιλογή, διατίθεται σε μεγάλη ποικιλία χρωμάτων και υλικών, είναι ελαφρύ και εύκολο

στην χρήση. Τα καλύτερα

υφάσματα που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε είναι το βαμβάκι, το μαλλί ή μείγματα αυτών. Υλικά τυπου σατέν συνήθως γλιστράνε από το κεφάλι πάρα πολύ εύκολα. Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να δέσετε ένα μαντήλι.

Για ένα βασικό δέσιμο θα χρειαστείτε ένα μαντήλι τουλάχιστον 75 εκατοστά x 75 εκατοστά Για άλλες παραλλαγές μπορεί να χρειαστεί να είναι μεγαλύτερο, 100 εκατοστά x 100 εκατοστά.
Τοποθετήστε το τετράγωνο μαντήλι ανοιχτό με την ανάποδη πλευρά στραμμένη προς τα εσάς. Διπλώστε το μαντίλι διαγώνια ώστε να σχηματίσετε ένα τρίγωνο.

Τοποθετείστε το μαντήλι στο κεφάλι σας με τη διπλωμένη άκρη περίπου 2,5 εκατοστά κάτω από τη φυσική γραμμή των μαλλιών σας και τις άκρες στο πίσω μέρος του τριχωτού της κεφαλής.
Δέστε τις άκρες σε διπλό κόμπο, πίσω από το κεφάλι σας στο σημείο που σχηματίζει ένα τρίγωνο. Η μύτη του μαντηλιού στη μέση πρέπει να είναι κάτω από τον κόμπο, τραβήξτε όσο μαντήλι περισσεύει κάτω από τον κόμπο.  

Τίποτα !

Αναφέρθηκαν διάφοροι τρόποι για να καλύψετε το κεφάλι σας, όμως ίσως προτιμάτε να μην φορέσετε τίποτα. Το προτιμούν πολλές, γυναίκες και άντρες. Οι γυναίκες, σε αυτή τη περίπτωση, προτιμούν να τονίσουν περισσότερο το πρόσωπο τους κάνοντας ένα λίγο πιο έντονο μακιγιάζ το οποίο συχνά δίνει ένα πολύ ωραίο και αισθητικό αποτέλεσμα. Από την άλλη, οι άνδρες ούτος ή άλλως συχνά ξυρίζουν το κεφάλι τους χωρίς να αντιμετωπίζουν τριχόπτωση ή επειδή αρχίζουν να αραιώνουν τα μαλλιά τους λόγω ηλικίας και κληρονομικότητας.

Συνήθως η επιλογή είναι συνάρτηση της ηλικίας, με τις νεότερες γυναίκες να προτιμούν τα καπέλα, τα μαντήλια ή και τίποτα και με τις μεγαλύτερες γυναίκες να προτιμούν τις περούκες.

Παρόλο που καλύπτω το κεφάλι μου αισθάνομαι ότι η προσοχή όλων εστιάζεται σε αυτό, τι μπορώ να κάνω?

Εάν τα μαλλιά σας έχουν πέσει από τη χημειοθεραπεία και ενώ φοράτε περούκα/ μαντήλι/ καπέλο νιώθετε ότι το πρώτο πράγμα που παρατηρούν ή σχολιάζουν οι άλλοι είναι αυτό ακριβώς που εσείς θέλετε να κρύψετε, αυτό που έχετε να κάνετε είναι να τραβήξετε την προσοχή τους αλλού. Υπάρχουν πράγματα που μπορείτε να κάνετε τα οποία θα σας βοηθήσουν να τραβήξετε την προσοχή των ανθρώπων γύρω σας μακριά από τα μαλλιά σας.

Αναφέρουμε παρακάτω μερικές προτάσεις από ανθρώπους που έχουν χάσει προσωρινά τα μαλλιά τους, και οι οποίες μπορεί να σας φανούν χρήσιμες:

  • Να φοράτε ανοιχτού χρώματος πουκάμισα, πουλόβερ, μπλούζες, γραβάτες ή εσάρπες.
  • Προσπαθήστε να μακιγιάρεστε λίγο παραπάνω γύρω από τα μάτια, τα μάγουλα ή τα χείλη σας.
  • Επίσης τα κοσμήματα όπως τα κολιέ στο λαιμό θα τονίσουν το ντεκολτέ σας, ενώ τα έντονα ή και μακριά σκουλαρίκια θα στρέψουν τα βλέμματα πιο χαμηλά στο πρόσωπο και δείχνουν ιδιαίτερα όμορφα με τα καπέλα και τα μαντήλια.

Στην αρχή μπορεί να διστάζετε να βγείτε και να επιστρέψετε στην κοινωνική σας ζωή. Να σκέφτεστε πάντα ότι η κατάσταση αυτή είναι προσωρινή, και αυτό που σας απασχολεί είναι η επιτυχία της θεραπείας και όχι η γνώμη τρίτων για την εμφάνιση σας. Αντιμετωπίστε την νέα πραγματικότητα στη ζωή σας με δύναμη, και μην αναλώνεστε από προσωρινές, χωρίς ουσιαστική αξία, καταστάσεις. Είναι σημαντικό να επιστρέψετε στη καθημερινότητα σας όσο το δυνατόν γρηγορότερα και η αλωπεκία συχνά αποτρέπει τους καρκινοπαθείς από αυτό.

Μιλήστε με τους ανθρώπους γύρω σας για την απώλεια των μαλλιών σας

Οι άνθρωποι γύρω σας μπορεί να αντιδράσουν με αμηχανία μπροστά στην απώλεια των μαλλιών σας. Αν νιώθετε ότι δεν αισθάνονται άνετα και δεν ξέρουν πώς να το αντιμετωπίσουν και τι να πουν, θα βοηθήσει εάν φέρετε πρώτοι το θέμα στη συζήτηση. Όταν δουν ότι εσείς αισθάνεστε άνετα και το συζητάτε ελεύθερα, θα αλλάξει και ο τρόπος που σας αντιμετωπίζουν και πιθανότητα θα μπορέσουν να σας προσφέρουν και οποιουδήποτε είδους βοήθεια και στήριξη χρειάζεστε.

Αν και μπορεί να θεωρείτε ότι όλοι προσέχουν ότι φοράτε περούκα, θα διαπιστώσετε με τον καιρό ότι αυτό δεν ισχύει και ότι οι γύρω σας δεν καταλαβαίνουν ότι πρόκειται για περούκα. Άλλωστε, είναι πολύ συχνό στις μέρες μας να αλλάζουμε τελείως το στυλ και το χρώμα των μαλλιών μας.

Πολλοί ανησυχούν συχνά ότι τα παιδιά τους που είναι μικρά σε ηλικία θα φοβηθούν εάν τους δουν χωρίς μαλλιά, αλλά στην πραγματικότητα τα παιδιά συχνά αποδέχονται τις αλλαγές αυτές πολύ εύκολα. Μάλιστα, εάν θυμηθείτε την τελευταία φορά που κάνατε μια μεγάλη αλλαγή στα μαλλιά σας, θα διαπιστώσετε ότι τα παιδιά σας δεν έδωσαν ιδιαίτερη σημασία στην αλλαγή αυτή.

Απώλεια τριχών και σε άλλα μέρη του σώματος

Η απώλεια των φρυδιών και των βλεφαρίδων σας μπορεί πραγματικά να αλλάξει την εμφάνισή σας. Ωστόσο, με ένα μολύβι φρυδιών μπορείτε αν θέλετε να μάθετε να σχεδιάζετε νέα φρύδια, ή να χρησιμοποιήσετε τεχνητά φρύδια και βλεφαρίδες.

  • Φρύδια

Εάν χάσετε τα φρύδια σας ή αυτά γίνουν λεπτότερα απ’ ότι πριν, μπορείτε να τα σχεδιάσετε ξανά με ένα μολύβι φρυδιών που ταιριάζει με το φυσικό χρώμα των μαλλιών σας. Τα μολύβια φρυδιών είναι διαθέσιμα σε ορισμένα φαρμακεία ή οποιοδήποτε κατάστημα ομορφιάς. Στα καταστήματα αυτά εξειδικευμένο προσωπικό θα είναι σε θέση να σας δείξει πώς να σχεδιάσετε τα φρύδια σας, καθώς μπορεί να είναι δύσκολο να το κάνετε μόνες σας από την πρώτη φόρα.

Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε τεχνητά φρύδια, τα οποία θα πρέπει να στερεωθούν με ειδική κόλλα, τα οποία είναι διαθέσιμα στα καταστήματα ομορφιάς.

  • Βλεφαρίδες

Τεχνητές βλεφαρίδες μπορούν να χρησιμοποιηθούν ώστε να δώσουν μια φυσική εμφάνιση. Είναι διαθέσιμες σε πολλά καταστήματα ομορφιάς.

Μετά τη χημειοθεραπεία

Έχουν αρχίσει και ξαναβγαίνουν τα μαλλιά μου

Όταν τα μαλλιά σας αρχίσουν να μεγαλώνουν και πάλι, μπορεί να είναι πιο σπαστά ή λεπτότερα από ότι ήταν πριν, μπορεί να έχουν διαφορετικό χρώμα και να μεγαλώνουν σε διαφορετικά μήκη. Αυτό δε θα πρέπει να σας ανησυχεί. Στην αρχή θα μπορείτε να φοράτε την περούκα σας ή ότι χρησιμοποιούσατε κατά τη διάρκεια της θεραπείας και σιγά-σιγά οι τρίχες των μαλλιών σας θα γίνουν πιο ανθεκτικές και φυσιολογικές. Όταν τα μαλλιά θα είναι αρκετά μακριά, δεν θα μπορείτε πλέον να φοράτε τη περούκα και αυτή είναι η κατάλληλη στιγμή να επισκεφτείτε ένα κομμωτήριο για να τα περιποιηθείτε.

Μετά τη χημειοθεραπεία μπορώ να βάψω τα μαλλιά μου, να κάνω περμανάντ ή να χρησιμοποιήσω προσθετικά μαλλιών (extension);

Kαλό θα ήταν να περιμένετε 6 μήνες μετά το τέλος των χημειοθεραπειών. Ο λόγος είναι ότι όταν αναρρώνετε από τη χημειοθεραπεία, τα μαλλιά είναι πιο εύθραυστα από ότι συνήθως και μπορεί να τραυματιστούν πιο εύκολα. Επιπλέον το τριχωτό της κεφαλής μπορεί να είναι επίσης πιο ευαίσθητο, ξηρό και να προκαλείται έντονος κνησμός (φαγούρα) . Χρειάζονται 6 μήνες για να αρχίσουν τα μαλλιά να αναπτύσσονται και πάλι φυσιολογικά και να γίνουν πιο δυνατά. Επομένως δεν είναι καλή ιδέα να χρησιμοποιούμε :

  • Περμανάντ
  • Μόνιμες ή προσωρινές βαφές μαλλιών.

Τα προϊόντα αυτά συνήθως περιέχουν ισχυρά χημικά τα οποία μπορεί να βλάψουν τα μαλλιά και να επιβαρύνουν το ήδη ξηρό, από τη χημειοθεραπεία τριχωτό της κεφαλής. Εάν εξακολουθείτε να θέλετε να βάψετε τα μαλλιά σας, η χρήση χένας ή φυτικών προϊόντων μπορεί να είναι πιο ήπια από τα άλλα είδη βαφής των μαλλιών. Ακόμη και σε αυτήν την περίπτωση, όμως καλό θα ήταν να δοκιμάσετε τη βαφή σε μια μόνο τούφα των μαλλιών σας. Εάν δεν αντιμετωπίσετε αυξημένη ευαισθησία ή προβλήματα με το χρώμα τις επόμενες 48 ώρες, τότε ίσως είναι ασφαλές να την εφαρμόσετε και στο υπόλοιπο των μαλλιών σας.

Τέλος τα προσθετικά των μαλλιών για την επέκταση της τρίχας μπορούν να πυκνώσουν τα μαλλιά, όμως για να τοποθετηθούν πρέπει να στερεωθούν επάνω στα ήδη υπάρχοντα. Αυτό δεν είναι κατάλληλο για τους ανθρώπους που μόλις υποβλήθηκαν σε χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία, οι οποίοι έχουν αδύναμη και λεπτή τρίχα.

ΑΛΩΠΕΚΙΑ ΚΑΙ ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ

Πώς σχετίζεται η αλωπεκία με την ακτινοθεραπεία ;

Στην ακτινοθεραπεία ο καρκίνος αντιμετωπίζεται με τη χρήση ακτίνων υψηλής ενέργειας οι οποίες καταστρέφουν τα καρκινικά κύτταρα, κάνοντας όσο το δυνατόν λιγότερο κακό στα φυσιολογικά κύτταρα.

Σε αντίθεση με τη χημειοθεραπεία, η ακτινοθεραπεία προκαλεί τριχόπτωση μόνο στην περιοχή που ακτινοβολείται. Για παράδειγμα, εάν κάνετε ακτινοθεραπεία στο κεφάλι, θα χάσετε πιθανώς κάποια από τα μαλλιά του τριχωτού της κεφαλής, στην περιοχή όπου χορηγείτε η ακτινοθεραπεία. Αν κάνετε θεραπεία για καρκίνο του μαστού και η ακτινοθεραπεία περιλαμβάνει τη μασχάλη, οι τρίχες στην περιοχή αυτή πιθανόν θα πέσουν.

Θα ξαναβγούν τα μαλλιά μου μετά την ακτινοθεραπεία;

Τα μαλλιά δεν επανέρχονται πάντα μετά την ακτινοθεραπεία. Μερικοί άνθρωποι παρουσιάζουν μόνιμη απώλεια των μαλλιών ή των τριχών στη περιοχή που ακτινοβολήθηκε και συχνά διαπιστώνουν ότι τα μαλλιά μεγαλώνουν ανομοιογενώς στην περιοχή αυτή.

Συζητείστε με τον ογκολόγο ή τον ακτινοθεραπευτή σας το ενδεχόμενο της μόνιμης απώλειας τριχών καθώς και τις άλλες παρενέργειες, πριν ξεκινήσετε τη θεραπεία σας.

Αν τα μαλλιά σας φυτρώσουν και πάλι μπορεί να μην είναι τόσο πυκνά, όπως ήταν πριν. Ο χρόνος που χρειάζεται για να ξαναβγούν εξαρτάται από τη δόση της ακτινοβολίας που λάβατε και τη διάρκεια της. Κατά μέσο όρο τα μαλλιά αρχίζουν να ξαναβγαίνουν 3 με 6 μήνες μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας, αλλά το διάστημα αυτό μπορεί να είναι μεγαλύτερο αν η θεραπευτική δόση που λάβατε ήταν υψηλή.