.
Erbitux
(cetuximab)
Τι είναι το Erbitux (cetuximab) και ποια είναι η χρήση του
Το Erbitux περιέχει τη δραστική ουσία cetuximab, ένα μονοκλωνικό αντίσωμα.
Τα μονοκλωνικά αντισώματα είναι πρωτεΐνες οι οποίες αναγνωρίζουν και δεσμεύονται σε άλλες ειδικές πρωτεΐνες που ονομάζονται αντιγόνα.
Το cetuximab δεσμεύεται στον υποδοχέα του επιδερμικού αυξητικού παράγοντα (epidermal growth factor receptor, EGFR), ένα αντιγόνο στην επιφάνεια ορισμένων καρκινικών κυττάρων. Ο EGFR ενεργοποιεί πρωτεΐνες που παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη και εξέλιξη του καρκίνου.
Ως αποτέλεσμα αυτής της δέσμευσης, το καρκινικό κύτταρο δεν μπορεί πλέον να λάβει τα μηνύματα που χρειάζεται για ανάπτυξη, εξέλιξη και μετάσταση.
Θεραπευτικές ενδείξεις
Το Erbitux (cetuximab) χρησιμοποιείται για τη θεραπεία δύο διαφορετικών τύπων καρκίνου:
• μεταστατικό καρκίνο του παχέος εντέρου. Σε αυτούς τους ασθενείς, το Erbitux χρησιμοποιείται μόνο του ή σε συνδυασμό με άλλα αντικαρκινικά φάρμακα.
• καρκίνο της κεφαλής και του τραχήλου (καρκίνο εκ πλακωδών κυττάρων). Σε αυτούς τους ασθενείς, το Erbitux χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με ακτινοθεραπεία για τοπικά προχωρημένη νόσο ή με άλλα αντικαρκινικά φάρμακα για υποτροπιάζουσα ή/και μεταστατική νόσο.
Δοσολογία και τρόπος χορήγησης
Το Erbitux (cetuximab) πρέπει να χορηγείται υπό την επίβλεψη ιατρού έμπειρου στη χρήση αντινεοπλασματικών φαρμακευτικών προϊόντων. Κατά τη διάρκεια κάθε έγχυσης και για τουλάχιστον 1 ώρα μετά, η κατάστασή σας θα ελέγχεται τακτικά για πρώιμα σημεία πιθανών ανεπιθύμητων ενεργειών σχετιζόμενων με την έγχυση.
Πριν από τη θεραπεία
Πριν από την πρώτη έγχυση, πρέπει να γίνει στους ασθενείς προκαταρκτική χορήγηση ενός αντιισταμινικού και ενός κορτικοστεροειδούς τουλάχιστον 1 ώρα πριν από τη χορήγηση του Erbitux (cetuximab). Αυτή η προκαταρκτική χορήγηση συνιστάται σε όλες τις επόμενες εγχύσεις.
Δοσολογία
Για όλες τις ενδείξεις, το Erbitux (cetuximab) χορηγείται μία φορά την εβδομάδα. Η αρχική δόση είναι 400 mg cetuximab ανά m² σωματικής επιφάνειας. Όλες οι επόμενες εβδομαδιαίες δόσεις είναι 250 mg cetuximab ανά m² η καθεμία.
Καρκίνος του ορθού/παχέος εντέρου
Σε ασθενείς με μεταστατικό καρκίνο του ορθού/παχέος εντέρου, το Erbitux (cetuximab) χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία ή ως μονοθεραπεία.
Απαιτούνται αποδείξεις της κατάστασης του μη μεταλλαγμένου (wild-type) γονιδίου RAS (KRAS και NRAS) πριν από την έναρξη θεραπείας με Erbitux (cetuximab).
Η μεταλλαξιογόνος κατάσταση προσδιορίζεται στο υλικό που αφαιρέθηκε με την χειρουργική εξαίρεση του όγκου ή στο δείγμα της βιοψίας του όγκου με την ιστολογική εξέταση, από ένα έμπειρο εργαστήριο χρησιμοποιώντας επικυρωμένες δοκιμαστικές μεθόδους για την ανίχνευση των μεταλλάξεων του KRAS και NRAS.
Συνιστάται η συνέχιση της θεραπείας με Erbitux (cetuximab) μέχρι την εξέλιξη της υφιστάμενης νόσου.
Καρκίνος εκ πλακωδών κυττάρων της κεφαλής και του τραχήλου
Σε ασθενείς με τοπικά προχωρημένο καρκίνο εκ πλακωδών κυττάρων της κεφαλής και του τραχήλου, το Erbitux (cetuximab) χρησιμοποιείται ταυτόχρονα με ακτινοθεραπεία. Συνιστάται η έναρξη της θεραπείας με Erbitux (cetuximab) μία εβδομάδα πριν την ακτινοθεραπεία και η συνέχιση της θεραπείας με Erbitux (cetuximab) μέχρι το τέλος της περιόδου ακτινοθεραπείας.
Σε ασθενείς με υποτροπιάζοντα ή/και μεταστατικό καρκίνο εκ πλακωδών κυττάρων της κεφαλής και του τραχήλου, το Erbitux (cetuximab) χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία με βάση την πλατίνα, ακολουθούμενη από Erbitux (cetuximab) ως θεραπεία συντήρησης μέχρι την εξέλιξη της νόσου.
Η χημειοθεραπεία δεν πρέπει να χορηγείται νωρίτερα από 1 ώρα μετά το τέλος της έγχυσης του Erbitux (cetuximab).
Τρόπος χορήγησης
Το Erbitux (cetuximab) χορηγείται ενδοφλέβια με αντλία έγχυσης, με βραδεία στάγδην έγχυση ή με αντλία σύριγγας.
Η αρχική δόση θα πρέπει να χορηγείται αργά και η ταχύτητα της έγχυσης δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 5 mg/min. Η συνιστώμενη περίοδος έγχυσης είναι 120 λεπτά. Για τις επόμενες εβδομαδιαίες δόσεις, η συνιστώμενη περίοδος έγχυσης είναι 60 λεπτά. Ο ρυθμός έγχυσης δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 10 mg/λεπτό.
Εξαγγείωση (διαφυγή του φαρμάκου εκτός της φλέβας κατά τη διάρκεια της έγχυσης)
Η εξαγγείωση (διαφυγή του φαρμάκου εκτός της φλέβας) του Erbitux (cetuximab) συνεπάγεται πιθανή καταστροφή των γύρω ιστών, γι αυτό και η χορήγησή της απαιτεί κατάλληλη επιλογή φλέβας και τοποθέτηση του φλεβοκαθετήρα, η λειτουργία των οποίων θα πρέπει απαραιτήτως να ελέγχεται πριν και κατά τη διάρκεια της έγχυσης του φαρμάκου.
Σημεία και συμπτώματα της εξαγγείωσης:
Τα αρχικά συμπτώματα της εξαγγείωσης εμφανίζονται αμέσως μετά τη ρήξη του αγγείου. Συνήθως παρουσιάζεται πόνος, κάψιμο ή απλά μια ενόχληση στο σημείο γύρω από τον φλεβοκαθετήρα.
Σταδιακά ο πόνος μπορεί να συνοδεύεται από οίδημα ή/και ερυθρότητα στο σημείο της έγχυσης.
Η καταστροφή των ιστών που πιθανώς να ακολουθήσει δεν θα είναι άμεση αλλά προοδευτική και θα εγκατασταθεί βαθμιαία, μετά από ώρες ή ημέρες, συνοδευόμενη από άλγος. Ανάλογα με το φάρμακο μπορεί να παρουσιαστεί φλεγμονή, σκλήρυνση της περιοχής, εξέλκωση (ανοιχτή πληγή), με τη μορφή φυσαλίδων ενώ μπορεί να εξελιχθεί σε μερικές περιπτώσεις σε νέκρωση των ιστών.
Διαχείριση της εξαγγείωσης:
Σε περίπτωση εξαγγείωσης,
• δεν αφαιρούμε το φλεβοκαθετήρα μέσω του οποίου χορηγήθηκε το φάρμακο,
• διακόπτεται άμεσα η έγχυση και
• πάντα μέσω του φλεβοκαθετήρα επιχειρείται αναρρόφηση του φαρμάκου που έχει διαφύγει στους γειτονικούς ιστούς.
Στη συνέχει χορηγείται στη περιοχή της διαφυγής του φαρμάκου φυσιολογικός ορός ή water for injection με σκοπό να αραιωθεί όσο φάρμακο έχει παραμείνει στους ιστούς.
Ακολουθεί η
• άμεση υποδόρια χορήγηση 150‐300 μονάδων υαλουρονιδάσης αραιωμένης σε 1 ml Water for Injection ή φυσιολογικό ορό και
• η χορήγηση κορτιζόνης, οι οποίες περιορίζουν την ιστική καταστροφή.
Η υαλουρονιδάση ενίεται σε 6 διαφορετικές θέσεις κυκλοτερώς γύρω από το σημείο της εξαγγείωσης.
Παράλληλα εφαρμόζονται
• τοπικά θερμά επιθέματα στην περιοχή της εξαγγείωσης άμεσα και για 20 λεπτά κάθε 6 ώρες για τις πρώτες 24 με 48 ώρες και
• τοπική κρέμα υδροκορτιζόνης 1% κάθε 6 ώρες για 7 ημέρες ή για όσο διάστημα ερύθημα συνεχίζεται.
Στη συνέχεια ανυψώνουμε το χέρι και χορηγούμε παυσίπονο, εάν χρειάζεται.
Τρίβουμε απαλά τη περιοχή της εξαγγείωσης για να διευκολυνθεί η διασπορά του φαρμάκου.
Πιθανές παρενέργειες
Σημαντικά πράγματα που πρέπει να θυμάστε σχετικά με τις παρενέργειες του Erbitux (cetuximab) :
• Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν παρουσιάζουν όλες τις αναφερόμενες παρενέργειες ενός φαρμάκου.
• Οι παρενέργειες είναι συχνά προβλέψιμες όσον αφορά την έναρξη και τη διάρκειά τους.
• Οι παρενέργειες είναι σχεδόν πάντα αναστρέψιμες και θα υποχωρήσουν όταν η θεραπεία ολοκληρωθεί.
• Υπάρχουν πολλές επιλογές θεραπευτικές, φαρμακευτικές αλλά και πρακτικές, που μπορούν να βοηθήσουν τόσο στη πρόληψη όσο και στη θεραπεία των παρενεργειών.
Φαίνεται πως υπάρχει άμεση σχέση μεταξύ της παρουσίας ή της σοβαρότητας των παρενεργειών
και την αποτελεσματικότητα του Erbitux (cetuximab).
Όπως όλα τα φάρμακα, έτσι και αυτό το φάρμακο μπορεί να προκαλέσει ανεπιθύμητες ενέργειες, αν και δεν παρουσιάζονται σε όλους τους ανθρώπους.
Οι κύριες ανεπιθύμητες ενέργειες του Erbitux (cetuximab) είναι ανεπιθύμητες ενέργειες σχετιζόμενες με την έγχυση και ανεπιθύμητες ενέργειες που αφορούν το δέρμα:
Ανεπιθύμητες ενέργειες σχετιζόμενες με την έγχυση
Περισσότεροι από 1 στους 10 ασθενείς είναι πιθανό να παρουσιάσουν ανεπιθύμητες ενέργειες σχετιζόμενες με την έγχυση, ενώ σε περισσότερους από 1 στους 100 ασθενείς αυτές οι ανεπιθύμητες ενέργειες μπορεί να είναι σοβαρές.
Τέτοιες αντιδράσεις μπορεί να είναι αλλεργικής φύσεως. Αυτές κανονικά εμφανίζονται κατά τη διάρκεια της έγχυσης, εντός 1 ώρας μετά από αυτήν, ή μπορεί κάποιες φορές και μετά από αυτό το χρονικό διάστημα.
Για την έγκαιρη αναγνώριση τέτοιων επιπτώσεων, η κατάστασή σας θα παρακολουθείται τακτικά κατά τη διάρκεια κάθε έγχυσης του Erbitux (cetuximab) και τουλάχιστον για 1 ώρα μετά.
Ήπιες ή μέτριες ανεπιθύμητες ενέργειες που σχετίζονται με την έγχυση συμπεριλαμβάνουν:
• πυρετό
• ρίγος
• ζάλη
• αναπνευστική δυσχέρεια
Σε περίπτωση εμφάνισης τέτοιων συμπτωμάτων, ενημερώστε τον ογκολόγο σας το συντομότερο δυνατόν.
Ο γιατρός σας μπορεί να αποφασίσει να αντιμετωπίσει αυτά τα συμπτώματα με μείωση του ρυθμού έγχυσης του Erbitux (cetuximab).
Σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες που σχετίζονται με την έγχυση συμπεριλαμβάνουν: Το εξάνθημα μπορεί να χαρακτηρισθεί :
• σοβαρή αναπνευστική δυσχέρεια με γρήγορη ανάπτυξη
• κνίδωση (παροδικό δερματικό εξάνθημα που χαρακτηρίζεται από ερυθηματώδεις και οιδηματώδεις πλάκες. Πρόκειται δηλαδή για μια έπαρση του δέρματος (τον πομφό), που περιβάλλεται από ερυθρά άλω ).
• λιποθυμία (προσωρινή απώλεια της συνείδησης)
• στηθάγχη.
Η στηθάγχη είναι ένα αίσθημα έντονης δυσφορίας στο στήθος (σφίξιμο, πίεση, πόνος, ιδιαίτερα πίσω από το στέρνο, ο οποίος εκτείνεται προς το λαιμό, την κάτω γνάθο, το βραχίονα, ακόμη και τη ράχη ή και τα δόντια), το οποίο παρουσιάζεται όταν υπάρχει μειωμένη παροχή οξυγόνου στην καρδιά μέσω του αίματος.
Σε περίπτωση εμφάνισης τέτοιων συμπτωμάτων, ενημερώστε το γιατρό σας αμέσως.
Αυτές οι ανεπιθύμητες ενέργειες μπορεί να έχουν σοβαρές επιπτώσεις, συμπεριλαμβανομένων και καταστάσεων απειλητικών για τη ζωή σε σπάνιες περιπτώσεις, και απαιτούν άμεση αντιμετώπιση. Η θεραπεία με Erbitux πρέπει τότε να διακοπεί.
Ανεπιθύμητες ενέργειες που αφορούν το δέρμα
Περισσότεροι από 8 στους 10 ασθενείς είναι πιθανό να παρουσιάσουν ανεπιθύμητες ενέργειες που αφορούν το δέρμα. Σε περίπου 1 - 2 στους 10 ασθενείς αυτές οι δερματικές αντιδράσεις μπορεί να είναι σοβαρές.
Οι περισσότερες από αυτές τις ανεπιθύμητες ενέργειες εμφανίζονται εντός των πρώτων τριών εβδομάδων θεραπείας. Συνήθως εξαφανίζονται με την πάροδο του χρόνου, μετά το τέλος της θεραπείας με Erbitux (cetuximab).
Οι κύριες ανεπιθύμητες ενέργειες που αφορούν το δέρμα συμπεριλαμβάνουν:
1) Μεταβολές του δέρματος
Ερύθημα δηλαδή ερυθρότητα σε κάποια σημεία του δέρματος (συνήθως την πρώτη με δεύτερη εβδομάδα)
Εξάνθημα που μοιάζει με ακμή και εμφανίζεται κυρίως στο πρόσωπο, το κεφάλι, το στήθος και την πλάτη. Αυτό αρχίζει συνήθως κατά τις πρώτες 2-3 εβδομάδες της θεραπείας, παραμένει για όλη τη διάρκεια της θεραπείας με στιγμές έξαρσης και ύφεσης, ενώ υποχωρεί με την ολοκλήρωσή της θεραπείας. Σπάνια μπορεί να προκαλέσει μεταβολή στο χρώμα του δέρματος μετά την υποχώρηση του.
Οι δερματικές αντιδράσεις είναι πολύ συχνές και ενδέχεται να απαιτείται προσωρινή ή μόνιμη διακοπή της θεραπείας. Σύμφωνα με τις οδηγίες κλινικής πρακτικής, θα πρέπει να εξετάζεται προφυλακτική χρήση από στόματος τετρακυκλινών (αντιβίωση) για 6-8 εβδομάδες και τοπική εφαρμογή κρέμας 1% υδροκορτιζόνης με ενυδατικό παράγοντα.
Το εξάνθημα μπορεί να χαρακτηρισθεί :
Ήπιο
-έντοπισμένο εξάνθημα, με ήπια συμπτωματολογία,
-χωρίς σημεία λοίμωξης και
-χωρίς επίδραση στις καθημερινές δραστηριότητες.
Μέτριο
-Γενικευμένο εξάνθημα,
-ήπιος κνησμός και
-μικρή επίδραση στις καθημερινές δραστηριότητες χωρίς σημεία επιμόλυνσης.
Σοβαρό
-Γενικευμένο εξάνθημα με ερυθροδερμία
-σοβαρός κνησμός, με
-μείωση δραστηριοτήτων και
-με σημεία επιμόλυνσης
Α, Β: ήπιο - C, D, E: μέτριο Σοβαρό με σημεία επιμόλυνσης
Αντιμετώπιση του εξανθήματος
Είναι σημαντική η ενημέρωση του ασθενούς και η τακτική παρακολούθηση (κάθε 2 με 4 εβδομάδες)
Γενικά μέτρα:
• Δερματολογική εξέταση πριν την έναρξη του εξανθήματος.
• Το ξηρό δέρμα πρέπει να ενυδατώνεται 2 φορές την ημέρα με σκευάσματα ελεύθερα αλκοόλης (πχ 10% ουρία)
• Αποφυγή της ηλιακής έκθεσης
• Χρήση αντηλιακών σκευασμάτων με βαθμό προστασίας >30. Είναι προτιμότερη η χρήση αντηλιακών με φυσικά φίλτρα (τα χημικά φίλτρα απορροφούν ενώ τα φυσικά φίλτρα αντανακλούν την ηλιακή ακτινοβολία)
• Συμβουλές για σωστή χρήση αντηλιακού
Θεραπευτική αντιμετώπιση
Τοπική
• Τοπικά στεροειδή (Alclometasone 0.05% cream, Fluocinonide 0.05% cream )
• Τοπικά αντιβιοτικά (Clindamycin 1%, Metronidazole gel)
• Τοπικά ανοσοκατασταλτικά (1% pimecrolimus)
Συστηματική
• Δοξυκυκλίνη 200mg/ημέρα
• Μινοκυκλίνη 100mg/ημέρα
Το εξάνθημα υφίεται μετά από 1 έως 2 μήνες συστηματικής χορήγησης.
• Ισοτρετινοΐνη σε χαμηλή δόση (20-30 mg/ημέρα), αν και συνήθως η συγκεκριμένη κατηγορία φαρμάκων πρέπει να αποφεύγετε ή να χορηγείται με μεγάλη προσοχή λόγω των σοβαρών παρενεργειών.
2) Κνησμό, ξηροδερμία, απολέπιση
Αυτή οφείλεται στην διαταραχή της ομαλής κερατινοποίησης των επιδερμιδικών κυττάρων
Επιβαρυντικοί παράγοντες για την ανάπτυξη ξηροδερμίας είναι :
• Μεγάλη ηλικία
• Ιστορικό εκζέματος
• Προηγούμενη θεραπεία με κυτταροτοξικούς παράγοντες
Αντιμετώπιση της ξηροδερμίας και του κνησμού :
• Καθημερινή χρήση μαλακτικών-ενυδατικών κρεμών με ήπια υποαλλεργικά προϊόντα
• Σε έντονη ξηροδερμία, χρήση μαλακτικών με κερατολυτικούς παράγοντες
• Τοπική χρήση κορτικοστεροειδών
Για τον κνησμό:
• Σημαντική υποχώρηση με την αντιμετώπιση της ξηροδερμίας με ενυδατικές κρέμες
• Συστηματικά αντιϊσταμινικά (σετριζίνη, λοραταδίνη, υδροξυζίνη).
• Πρεγκαμπαλίνη (Lyrica), 75 – 100 mg bid ήταν αποτελεσματική σε ασθενείς που δεν ανταποκρίθηκαν σε αντιισταμινικά
Σκευάσματα που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε:
Ενυδατικές ουσίες
• Ουρία 10-20%
• Λακτικό αμμώνιο 12%
• Λακτικό οξύ 12%
• Σαλικυκλικό οξύ 3-6%
• Οξίδιο του ψευδαργύρου 13-40%
Προϊόντα με αντικνησμώδη δράση
Μενθόλη 0.5%
3) Ρωγμές στο δέρμα
Επώδυνες ρωγμές μπορούν να αναπτυχθούν στις παλάμες, στα πέλματα, τα δάχτυλα των χεριών και των ποδιών. Μπορούν επίσης να εμφανιστούν, περιστοματικές ρωγμές και ρωγμές στα χείλη και να είναι εξαιρετικά επώδυνες.
4) Διαταραχές των τριχών και της ανάπτυξης τους
• Εμφάνιση 4 με 8 εβδομάδες μετά την έναρξη της θεραπείας
• Παρουσία αλωπεκίας με εύθραυστες τρίχες, σγουρές, σε ξηρό κνησμώδες κρανίο
• Αλλαγή χρώματος τριχών
• Τριχομεγαλία, σγουρές βλεφαρίδες
4) Διαταραχές των ονύχων,
όπως, φλεγμονή της κοίτης των νυχιών, είσφρυση όνυχος (η κατάσταση κατά την οποία το πλαϊνό τμήμα του νυχιού εισέρχεται εντός του δέρματος του δακτύλου προκαλώντας πόνο και φλεγμονή), ερύθημα, οίδημα του περιονυχίου, πυορροή. Η δευτεροπαθής επιμόλυνση από βακτήρια δεν είναι σπάνια, κόκκινο δέρμα γύρω από τα νύχια, ρωγμές ή και απώλεια των νυχιών, πόνο.
Εμφανίζονται 2-4 μήνες μετά την έναρξη της θεραπείας και διαρκούν πολλούς μήνες μετά τη θεραπεία.
Εάν παρατηρήσετε εκτεταμένες δερματικές αλλοιώσεις, ενημερώστε τον ογκολόγο σας το συντομότερο δυνατόν διότι η δόση του Erbitux ή ο χρόνος μεταξύ των εγχύσεων μπορεί να χρειάζεται τροποποίηση.
Ο ογκολόγος σας θα αποφασίσει εάν η θεραπεία χρειάζεται να διακοπεί σε περίπτωση επανεμφάνισης των δερματικών αντιδράσεων μετά από αρκετές μειώσεις δόσεων.
Σε περίπτωση που παρατηρήσετε επιδείνωση υπαρχόντων δερματικών προβλημάτων, ενημερώστε τον ογκολόγο σας αμέσως, ειδικά εάν παρουσιαστούν επίσης γενικά συμπτώματα λοίμωξης όπως πυρετός ή κόπωση. Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να είναι ενδεικτικά δερματικής λοίμωξης, η οποία μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες.
Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις (μπορεί να επηρεάσουν έως 1 στα 10.000 άτομα), ασθενείς είναι πιθανό να παρουσιάσουν φυσαλίδες ή απολέπιση του δέρματος, τα οποία μπορεί να υποδεικνύουν μια σοβαρή δερματική αντίδραση που ονομάζεται “σύνδρομο Stevens-Johnson”. Εάν παρουσιάσετε τέτοια συμπτώματα, ενημερώστε τον ογκολόγο σας αμέσως, διότι αυτά τα σημεία μπορεί να έχουν σοβαρές συνέπειες συμπεριλαμβανομένων καταστάσεων απειλητικών για τη ζωή.
Ανεπιθύμητες ενέργειες που αφορούν τους πνεύμονες
Σε όχι συχνές περιπτώσεις (μπορεί να επηρεάσουν έως 1 στα 100 άτομα), οι ασθενείς μπορεί να παρουσιάσουν φλεγμονή των πνευμόνων (που ονομάζεται διάμεση πνευμονική νόσος), η οποία μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες.
Εάν παρατηρήσετε συμπτώματα όπως εμφάνιση ή επιδείνωση αναπνευστικών δυσκολιών, ενημερώστε τον ογκολόγο σας αμέσως, ειδικά εάν παρουσιάσετε επίσης βήχα ή πυρετό. Ο ογκολόγος σας θα αποφασίσει εάν η θεραπεία πρέπει να διακοπεί.
Οι ανεπιθύμητες ενέργειες στο σύνολο τους
Οι ακόλουθες ανεπιθύμητες ενέργειες είναι συχνές (εμφανίζονται σε ποσοστό μεγαλύτερο του 10%) σε ασθενείς που λαμβάνουν Erbitux (cetuximab):
• φλεγμονή της εσωτερικής στοιβάδας του εντέρου, στόματος και μύτης (σε ορισμένες περιπτώσεις σοβαρή), η οποία μπορεί να προκαλέσει ρινορραγία σε ορισμένους ασθενείς
• μείωση των επιπέδων μαγνησίου στο αίμα
• αύξηση στα επίπεδα ορισμένων ηπατικών ενζύμων στο αίμα.
Παρενέργειες λιγότερο συχνές, (εμφανίζονται σε ποσοστό μικρότερο του 10 %) στους ασθενείς που λαμβάνουν Erbitux (cetuximab):
• πονοκέφαλος
• κόπωση
• ερεθισμός και ερυθρότητα των οφθαλμών (επιπεφυκίτιδα)
• διάρροια
• αφυδάτωση που μπορεί να οφείλεται σε διάρροια ή σε μειωμένη πρόσληψη υγρών
• ναυτία
• έμετος
• απώλεια όρεξης, που οδηγεί σε μείωση του βάρους
• μείωση των επιπέδων ασβεστίου στο αίμα
Πότε να αναζητήσετε τον ογκολόγο σας
Επικοινωνήστε με τον ογκολόγο σας αμέσως, μέρα ή νύχτα, εάν αντιμετωπίσετε οποιοδήποτε από τα ακόλουθα συμπτώματα:
• Πυρετό 38 º C και άνω, ρίγος (πιθανά συμπτώματα λοίμωξης).
• Δυσκολία στην αναπνοή, πρήξιμο των χειλιών, της γλώσσας ή του λαιμού, πτώση της πίεσης του αίματος, γρήγορος σφυγμός, αίσθημα έξαψης, κόκκινα εξανθήματα που προκαλούν κνησμό, εμετό (πιθανή αλλεργική αντίδραση).
• Πόνο στο στήθος, ταχυκαρδία, σοβαρή ζάλη, λιποθυμία, ξαφνική δύσπνοια.
Τα ακόλουθα συμπτώματα απαιτούν ιατρική φροντίδα, αλλά δεν αποτελούν μια έκτακτη ανάγκη. Επικοινωνήστε με τον ογκολόγο σας μέσα σε 24 ώρες εάν παρατηρήσετε οποιοδήποτε από τα ακόλουθα:
• Ναυτία (η οποία παρεμποδίζει την ικανότητά σας να φάτε και λάβετε υγρά ή την οποιαδήποτε, από του στόματος, φαρμακευτική σας αγωγή)
• Έμετος (περισσότερες από 2-3 φορές σε διάστημα 24 ωρών).
• Διάρροια (3-4 επεισόδια στο 24 ωρο).
• Ακραία κόπωση, σε σημείο που να αδυνατείτε να φέρετε εις πέρας ακόμα και τις απλές καθημερινές σας δραστηριότητες.
• Έλκη στο στόμα (επώδυνο ερύθημα, οίδημα ή πληγές).
• Εξάνθημα που επιδεινώνεται, με φουσκάλες ή ανοιχτές πληγές.
• Σύγχυση ή αλλαγές της διάθεσης
• Δυσκοιλιότητα που δεν διορθώνεται με τη χρήση καθαρτικών.
• Πρήξιμο των ποδιών ή των αστραγάλων. Ξαφνική αύξηση του σωματικού βάρους.
• Εάν δεν μπορείτε να φάτε ή να πιείτε για 24 ώρες ή παρουσιάζετε σημάδια αφυδάτωσης: κόπωση, δίψα, ξηροστομία, σκουρόχρωμα ούρα και μείωση στην ποσότητα των ούρων, ζάλη.
Πάντα να ενημερώνετε τον ογκολόγο σας εάν παρουσιάσετε οποιαδήποτε συμπτώματα
Μέτρα προφύλαξης
• Πριν την έναρξη της θεραπείας με Erbitux (cetuximab), φροντίστε να ενημερώσετε τον ογκολόγο σας για άλλα φάρμακα που λαμβάνετε.
• Μην εμβολιάζεστε κατά τη διάρκεια της θεραπείας χωρίς την έγκριση του ογκολόγου σας.
• Για τους άνδρες και τις γυναίκες: Πρέπει να χρησιμοποιείτε μία αποτελεσματική μέθοδο αντισύλληψης (όπως προφυλακτικά) κατά τη διάρκεια της θεραπείας ώστε να αποφευχθεί μια πιθανή εγκυμοσύνη. Αποτελεσματική αντισύλληψη πρέπει να χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια της θεραπείας και για 6 μήνες μετά τη θεραπεία.
• Μην θηλάζετε κατά τη διάρκεια της θεραπείας και για τουλάχιστον 60 ημέρες από την τελευταία δόση.
Συμβουλές αυτοφροντίδας
• Πίνετε τουλάχιστον δύο έως τρία λίτρα υγρών κάθε 24 ώρες, εκτός αν υπάρχουν αντίθετες οδηγίες από τον ογκολόγο σας λόγω συνοδών προβλημάτων υγείας.
• Είναι σημαντικό να αδειάζετε συχνά την κύστη σας. Αναφέρετε οποιοδήποτε πόνο ή κάψιμο κατά την ούρηση στον ογκολόγο σας.
• Διατηρήστε τις παλάμες των χεριών σας και τα πέλματα των ποδιών σας μαλακά και ενυδατωμένα χρησιμοποιώντας κρέμες και αλοιφές.
• Μπορεί να βρίσκεστε σε κίνδυνο λοίμωξης γι αυτό προσπαθήστε να αποφύγετε τους πολυσύχναστους χώρους και τα άτομα με ιώσεις (κρυολόγημα, γρίπη, παιδικές ιώσεις και άλλα). Εάν παρουσιάσετε πυρετό, ρίγη ή οποιαδήποτε άλλα σημεία λοίμωξης ενημερώστε αμέσως τον ογκολόγο σας.
• Πλένετε τα χέρια σας συχνά.
• Για τη πρόληψη και τη θεραπεία πληγών στη στοματική κοιλότητα, χρησιμοποιήστε μαλακή οδοντόβουρτσα και κάντε καθημερινές πλύσεις, 6-7 φορές την ημέρα, του στόματος με σοδόνερο (ένα κουταλάκι του γλυκού μαγειρική σόδα ή / και 1/2 έως 1 κουταλάκι του γλυκού αλάτι
σε 250ml νερό) (για περισσότερες πληροφορίες δείτε την ενότητα “παρενέργειες της θεραπείας-στοματίτιδα”).
• Για να μειώσετε τη ναυτία, λάβετε τακτικά τα αντιεμετικά φάρμακα που σας συνταγογράφησε ο ογκολόγος σας και τρώτε μικρά και συχνά γεύματα.
• Ακολουθήστε την αντιδιαρροϊκή φαρμακευτική αγωγή, όπως σας συνταγογράφησε ο ογκολόγος σας.
• Τρώτε τροφές που μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση της διάρροιας (για περισσότερες πληροφορίες δείτε την ενότητα “παρενέργειες της θεραπείας- διάρροια”).
• Ένα εξάνθημα που μοιάζει με ακμή είναι μια συχνή παρενέργεια αυτού του φαρμάκου. Εάν παρουσιάσετε αυτή τη παρενέργεια ενημερώστε τον ογκολόγο σας, ώστε να αξιολογήσει τη σοβαρότητα και να το αντιμετωπίσει μα την κατάλληλη αγωγή.
• Αποφύγετε την έκθεση στον ήλιο. Χρησιμοποιήστε αντηλιακό με τουλάχιστον 30 βαθμούς προστασίας (ή μεγαλύτερο) και προστατευτική ενδυμασία.
• Η κατανάλωση αλκοολούχων ποτών πρέπει να περιορίζεται στο ελάχιστο ή να αποφεύγεται εντελώς. Θα πρέπει να το συζητήσετε με τον ογκολόγο σας.
• Να ξεκουράζεστε τακτικά και όποτε αισθάνεστε ότι το χρειάζεστε.
• Διατηρήστε μια σωστή, θρεπτική και υγιεινή διατροφή.
• Προσπαθήστε να τηρείτε μια καθημερινή ελαφριά άσκηση, όπως 20 με 30 λεπτά χαλαρό περπάτημα.
Εάν αισθανθείτε οποιαδήποτε συμπτώματα, φροντίστε να ενημερώσετε τον ογκολόγο σας. Μπορεί να σας συνταγογραφήσει φάρμακα ή να σας δώσει απλές πρακτικές συμβουλές που θα σας βοηθήσουν στη διαχείριση και την αντιμετώπιση τους.
Παρακολούθηση και έλεγχος ενώ λαμβάνεται Erbitux (cetuximab)
Θα πρέπει να παρακολουθείστε τακτικά από τον ογκολόγο σας όσο θα λαμβάνετε Erbitux (cetuximab) προκειμένου να ελεγχθούν και να αντιμετωπισθούν έγκαιρα οι πιθανές παρενέργειες.
Θα υποβάλλεστε σε τακτικές αιματολογικές εξετάσεις οι οποίες περιλαμβάνουν γενική εξέταση αίματος, ηλεκτρολύτες, εξετάσεις νεφρικής και ηπατικής λειτουργίας. Εκτός από τις αιματολογικές εξετάσεις ο έλεγχος θα πρέπει να περιλαμβάνει τη φυσική εξέταση, καρδιολογικό έλεγχο, δερματολογική εξέταση αλλά και απεικονιστικές εξετάσεις για τον έλεγχο της ανταπόκρισης της νόσου στη θεραπεία.
Σας συνιστούμε να μιλήσετε με τον ογκολόγο σας για οποιαδήποτε ιατρική κατάσταση αντιμετωπίζετε είτε ως αποτέλεσμα της θεραπείας είτε ως αποτέλεσμα της νόσου. Οι πληροφορίες που περιέχονται σε αυτή την ιστοσελίδα είναι χρήσιμες και ενημερωτικές, αλλά, σε καμία περίπτωση, δεν υποκαθιστούν τη συμβουλή του θεράποντος ογκολόγου.