.
Η Ακτινοθεραπεία στον καρκίνο του μαστού
Η ακτινοθεραπεία θεραπεύει τοπικά τον καρκίνο του μαστού, με τη χρήση υψηλής ενέργειας ακτινοβολίας η οποία έχει σκοπό να καταστρέψει τα καρκινικά κύτταρα, προκαλώντας όσο το δυνατόν μικρότερη βλάβη στα φυσιολογικά κύτταρα.
Θεραπεύει και μειώνει τον κίνδυνο υποτροπής (επανεμφάνισης) του καρκίνου του μαστού μόνο στην περιοχή του μαστού (τοπικά), αλλά δεν θεραπεύει και δεν επηρεάζει την πιθανότητα επανεμφάνισης του καρκίνου σε κάποιο άλλο όργανο (μετάσταση).
Ακτινοθεραπεία μετά τη χειρουργική επέμβαση με σκοπό τη διατήρηση του μαστού (ογκεκτομή)
Εάν η χειρουργική εξαίρεση του όγκου του μαστού έγινε με ογκεκτομή (βλέπε χειρουργική εξαίρεση του καρκίνου του μαστού), μετά την ολοκλήρωση της χημειοθεραπείας θα υποβληθείτε σε ακτινοθεραπεία.
Η ακτινοθεραπεία ξεκινά συνήθως περίπου δύο με τρεις εβδομάδες μετά την ολοκλήρωση της χημειοθεραπείας.
Η ακτινοθεραπεία μετά από μαστεκτομή
Εάν υπάρχει αυξημένος κίνδυνος τοπικής υποτροπής του καρκίνου μετά από τη μαστεκτομή, ο ογκολόγος σας θα σας συστήσει να υποβληθείτε σε ακτινοθεραπεία στο στήθος.
Αυτό ισχύει εάν:
• ο όγκος έχει μεγάλες διαστάσεις (> 4 με 5 cm)
• υπήρχαν τέσσερις ή περισσότεροι θετικοί για κακοήθεια, λεμφαδένες στη μασχάλη
• υπήρχαν καρκινικά κύτταρα κοντά στο όριο της χειρουργικής τομής εξαίρεσης του όγκου.
Ακτινοθεραπεία στους λεμφαδένες στη μασχάλη
Αν ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί στους λεμφαδένες, αλλά μόνο μερικοί από αυτούς αφαιρέθηκαν, θα πρέπει να ακτινοβοληθούν οι υπόλοιποι που δεν εξαιρέθηκαν. Εάν όλοι οι διηθημένοι από καρκίνο λεμφαδένες εξαιρέθηκαν τότε, ίσως δεν χρειάζεται να υποβληθείτε σε ακτινοθεραπεία στη μασχάλη.
Εξωτερική ακτινοθεραπεία
- Η θεραπεία αυτή χορηγείται στο τμήμα ακτινοθεραπείας ενός νοσοκομείου με μια σειρά από σύντομες καθημερινές συνεδρίες.
- Κάθε θεραπεία διαρκεί περίπου 5 λεπτά και δίνεται συνήθως από Δευτέρα έως Παρασκευή με διακοπή το Σαββατοκύριακο. Η διακοπή αυτή είναι υπολογισμένη και δεν είναι εις βάρος του ασθενούς. Ο ακτινοθεραπευτής σας θα συζητήσει αναλυτικά μαζί σας τόσο τον τρόπο χορήγησης της θεραπεία όσο και τις πιθανές παρενέργειες της και την αντιμετώπισή τους.
- Η διάρκεια της ακτινοθεραπείας για τον καρκίνο του μαστού είναι συνήθως 5 με 6 εβδομάδες
- Η ακτινοθεραπεία συνήθως δίνεται σε ολόκληρη την περιοχή του στήθους. Ανάλογα με τον κίνδυνο επανεμφάνισης του καρκίνου, μπορεί επίσης να χορηγηθεί και στους λεμφαδένες κοντά στο στήθος (τη μασχάλη, την περιοχή ακριβώς πάνω από την κλείδα και δίπλα στο στέρνο).
- Η εξωτερική ακτινοθεραπεία δεν μας κάνει ραδιενεργούς και είναι απολύτως ασφαλές να ερχόμαστε σε επαφή με άλλους ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών, μετά τη θεραπεία.
Ο σχεδιασμός της ακτινοθεραπείας
Για να βεβαιωθείτε ότι η ακτινοθεραπεία είναι όσο το δυνατόν αποτελεσματικότερη, πρέπει να προγραμματιστεί προσεκτικά. Ο σωστός σχεδιασμός διασφαλίζει ότι η ακτινοθεραπεία θα στοχεύσει ακριβώς τον καρκίνο και θα προκαλέσει τη μικρότερη δυνατή βλάβη στους γύρω υγιείς ιστούς. Η θεραπεία σχεδιάζεται από έναν εξειδικευμένο γιατρό, τον ακτινοθεραπευτή ογκολόγο. Ο σχεδιασμός επομένως είναι σημαντικός και μπορεί να χρειαστούν μερικές επισκέψεις μέχρι να ολοκληρωθεί.
Ο σχεδιασμός της ακτινοθεραπείας αποτελείται από:
α) Επιλογή του είδους της ακτινοβολίας και της ακτινοθεραπευτικής τεχνικής μετά από κοινή απόφαση του ειδικού ακτινοθεραπευτή ογκολόγου με τον ακτινοφυσικό,
β) εξασφάλιση της ακινητοποίησης του ασθενούς με ειδικά συστήματα που
κατασκευάζονται για κάθε ασθενή εξατομικευμένα από τους τεχνολόγους,
γ) σχεδιασμός της θεραπείας από τον ακτινοθεραπευτή σε συνεργασία με τον ακτινοφυσικό, αφού προηγουμένως προσδιορισθεί η δόση και σχεδιασθεί η τρισδιάστατη (3-D) κατανομή της δόσης και ο υπολογισμός αυτής στα διάφορα σημεία του όγκου και στα παρακείμενα υγιή όργανα.
Θα τοποθετηθούν στο δέρμα σας μικρά ανεξίτηλα σημάδια. Τα σημάδια είναι απαραίτητα για την ακριβή καθημερινή επαναληψιμότητα της θεραπείας και πρέπει να παραμείνουν εμφανή για όλη τη διάρκεια της θεραπείας (μην τα τρίβετε κατά τη διάρκεια του ντους).
Κατά την έναρξη της ακτινοθεραπείας σας ο ακτινοθεραπευτής θα σας εξηγήσει πώς να φροντίσετε το δέρμα σας.
Η σωστή τοποθέτηση σας
Η ασθενής ξαπλώνει χαλαρά επάνω στο κρεβάτι του μηχανήματος κάτω από τη κεφαλή παραγωγής της ακτινοβολίας και παραμένει απόλυτα ακίνητη.
Θα πρέπει να είστε σε θέση να τοποθετήσετε το χέρι σας επάνω από το κεφάλι σας, έτσι ώστε το μηχάνημα ακτινοθεραπείας να δώσει τη θεραπεία αποτελεσματικά. Μερικές φορές οι μύες σας και η άρθρωση του ώμου μπορεί να σας δυσκολεύουν αφού είναι μια περιοχή η οποία έχει υποβληθεί πρόσφατα σε χειρουργική επέμβαση. Εάν δεν μπορείτε να κινήσετε τον ώμο σας, μπορεί να δυσκολευτείτε λίγο περισσότερο, να κουραστείτε ή η προσπάθεια αυτή να είναι λίγο επώδυνη. Ένας φυσιοθεραπευτής μπορεί να σας δείξει κάποιες ασκήσεις ώστε μέχρι να φτάσετε στην ακτινοθεραπεία να κινείται ευκολότερα το χέρι σας.
Η συνεδρία ακτινοθεραπείας
Όταν όλα είναι έτοιμα, αρχίζει η ακτινοθεραπεία που είναι απολύτως ανώδυνη. Είναι ακριβώς όπως η λήψη μιας ακτινογραφίας, με τη διαφορά ότι διαρκεί λίγο περισσότερο.
Εξειδικευμένοι τεχνολόγοι θα ρυθμίσουν το κρεβάτι και το μηχάνημα στις ακριβείς θέσεις που απαιτούνται. Όταν ολοκληρωθούν οι απαραίτητες ρυθμίσεις, οι τεχνολόγοι αποσύρονται για να γίνει η θεραπεία η οποία διαρκεί από 1 έως 5 λεπτά. Η ημερήσια όμως ακτινοβόληση συνήθως απαιτεί περισσότερα από ένα πεδία, οπότε η διάρκεια παραμονής στο μηχάνημα μπορεί να ξεπεράσει τα 10 -15 λεπτά. Κατά τη διάρκεια της θεραπείας σας θα είστε μόνη στο δωμάτιο, αλλά μπορείτε να μιλήσετε στον ακτινοθεραπευτή σας που θα σας παρακολουθεί από το διπλανό δωμάτιο.
Η ίδια διαδικασία επαναλαμβάνεται κάθε ημέρα έως ότου ολοκληρωθεί η ακτινοθεραπεία.
Οι παρενέργειες της ακτινοθεραπείας
Ακτινοθεραπεία στο στήθος προκαλεί μερικές φορές ανεπιθύμητες ενέργειες, όπως:
• Ερυθρότητα και πόνο του δέρματος
• Κόπωση
• Ναυτία
Οι ανεπιθύμητες ενέργειες μπορεί να αναπτυχθούν κατά τη διάρκεια της θεραπείας σας. Αυτές συνήθως εξαφανίζονται σταδιακά μέσα σε λίγες εβδομάδες ή μήνες μετά την ολοκλήρωση της θεραπεία. Ο γιατρός σας θα συζητήσει μαζί σας ώστε να γνωρίζετε ποιές είναι αυτές και πώς να τις αντιμετωπίσετε. Ενημερώστε τον ιατρό σας σχετικά με οποιεσδήποτε παρενέργειες παρουσιάζονται κατά τη διάρκεια ή μετά τη θεραπεία σας. Υπάρχουν τρόποι πρόληψης και αντιμετώπισης των παρενεργειών αυτών.
Η αντίδραση της ακτινοβολίας στο δέρμα
Εάν υποβάλλεστε σε θεραπεία με ακτινοβολία, το πρώτο πράγμα που θα παρατηρήσετε πιθανώς θα είναι μια αλλαγή στο χρώμα του δέρματος σας, προς το ροζ ή το κόκκινο ενώ μπορεί να παρουσιάσετε και άλλα συμπτώματα, όπως πόνο ή ξηρό δέρμα.
Ορισμένες περιοχές του δέρματος σας μπορεί να επηρεαστούν περισσότερο από άλλες:
Το δέρμα στην άνω εσωτερική γωνία του στήθους σας μπορεί να επηρεαστεί περισσότερο, παρουσιάζοντας μεγαλύτερη ερυθρότητα:
- Λόγω της γωνίας της δέσμης της ακτινοβολίας η οποία είναι διαφορετική σε αυτό το σημείο αλλά και
- Λόγω του ότι η περιοχή αυτή έχει συνήθως υποβληθεί σε σημαντική έκθεση στον ήλιο κατά τη διάρκεια των ετών
Το δέρμα στην μασχάλη σας τείνει επίσης να επηρεαστεί περισσότερο:
- Λόγω της τριβής και του ιδρώτα στην ακτινοβολούμενη περιοχή δέρματος.
Το δέρμα κατά μήκος της κάτω πτυχής του στήθους θα παρουσιάζετε περισσότερο κόκκινο και / ή ερεθισμένο από άλλες περιοχές, επειδή:
- Οι περισσότεροι στηθόδεσμοι εφαρμόζουν και προκαλούν τριβή στην περιοχή αυτή.
- Η γωνία της δέσμης της ακτινοβολίας είναι τέτοια και σ αυτό το σημείο του μαστού που θα προκαλέσει μεγαλύτερο ερεθισμό.
- Το δέρμα της πτυχής υποβάλλεται σε τριβή όπως σε όλες τις πτυχές του δέρματος μας.
Αντίδραση του δέρματος σας μπορεί να είναι ήπια και περιορισμένη μόνο σε αυτές τις περιοχές, αλλά πολλές φορές το δέρμα σας θα έχει μια πιο εκτεταμένη αντίδραση στην ακτινοβολία, περιλαμβάνοντας το μεγαλύτερο μέρος του στήθους.
Αυτό είναι πιο πιθανό να συμβεί εάν:
• Επιδερμίδα σας είναι ανοιχτόχρωμη και είστε επιρρεπείς σε ηλιακό έγκαυμα.
• Έχετε μεγάλο στήθος.
• Λαμβάνετε την ακτινοβολία μετά από μαστεκτομή, και η θεραπεία έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να χορηγήσει υψηλή δόση στο δέρμα.
• Λάβατε πρόσφατα χημειοθεραπεία.
Όπως και με ένα ηλιακό έγκαυμα, το δέρμα θα είναι ξηρό, ερεθισμένο, και πιο ευαίσθητο στην αφή. Το δέρμα μπορεί επίσης μερικές φορές να αρχίσει να ξεφλουδίζει είτε σαν ένα πρώτου βαθμού ηλιακό έγκαυμα με απλή, ξηρή απολέπιση, είτε μετά τη δημιουργία φυσαλίδων (φουσκάλες) γεμάτων υγρό.
Εάν το δέρμα σας ξεφλουδίσει, αυτό συνήθως θα συμβεί προς το τελευταίο τρίτο της θεραπείας σας ή και αργότερα. Η απολέπιση θα είναι πιθανόν περιορισμένη σε λίγες μικρές περιοχές του μαστού. Εάν μια φουσκάλα ανοίξει, η εκτεθειμένη περιοχή του δέρματος θα είναι αρκετά επώδυνη.
Η αντίδραση του δέρματος σας μπορεί να γίνει πιο σοβαρή, εάν η εκτεθειμένη περιοχή μολυνθεί.
Ο ακτινοθεραπευτής σας μπορεί να σας ενημερώσει για το πώς θα προστατέψετε το δέρμα του μαστού και θα σας βοηθήσει να διαχειριστείτε οποιαδήποτε σημεία ή συμπτώματα. Εάν τα προβλήματα γίνουν ιδιαίτερα ενοχλητικά, ο γιατρός σας θα μπορούσε να προτείνει ένα σύντομο διάλειμμα της θεραπείας έτσι ώστε να δώσει χρόνο στο δέρμα σας να επανέλθει.
Οι οποιεσδήποτε αλλαγές που θα παρουσιαστούν στο μαστό θα συμβούν βαθμιαία και μπορούν να προβλεφθούν από τον ακτινοθεραπευτή σας με την στενή παρακολούθηση κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Θα πρέπει να γνωρίζετε τις πιθανές αντιδράσεις του δέρματος, έτσι ώστε εάν και όταν παρουσιαστούν να μην σας ξαφνιάσουν. Ευτυχώς, ο ερεθισμός του δέρματος που προκαλείτε από την ακτινοβολία είναι προσωρινός.
Μετά τη ολοκλήρωση της θεραπείας με ακτινοβολία
Αφού ολοκληρώσετε την ακτινοθεραπεία, οι πιθανές βλάβες στο δέρμα σας μπορεί να συνεχίσουν να επιδεινώνονται για μια με δύο ακόμα εβδομάδες και στη συνέχεια θα αρχίσει η βελτίωση.
Εάν το δέρμα σας ξεφλούδισε ή παρουσίασε φουσκάλες, θα αρχίσει σιγά-σιγά να αναπλάθεται με την εμφάνιση ροζ κηλίδων. Το νέο δέρμα που δημιουργείτε είναι πολύ λεπτό και ευαίσθητο και εάν καλύπτετε ακόμα από ξηρό δέρμα η κάποια φουσκάλα, αφήστε τα να υποχωρήσουν μόνα τους αφού αυτά προστατεύουν το νέο δέρμα που δημιουργείται.
Εάν αντιμετωπίσετε κάποιο προβλήματα, κάτι σας ενοχλεί ή έχετε απορίες για την ανάπλαση του δέρματος σας, καλέστε τον ακτινοθεραπευτή σας.
Η έντονη ερυθρότητα και η ευαισθησία πρέπει να αρχίσουν να υποχωρούν κατά τη διάρκεια των πρώτων εβδομάδων μετά τη θεραπεία. Το δέρμα σας θα χρειαστεί λίγο περισσότερο χρόνο για να επιστρέψει πλήρως στο φυσικό του χρώμα. Μπορεί να διαπιστώσετε ότι το δέρμα του μαστού που ακτινοβολήθηκε παραμένει ελαφρώς πιο σκούρο ή ελαφρώς πιο ροζ (ανάλογα με το χρώμα του δέρματός σας) για ένα διάστημα μέχρι και 6 μήνες μετά την τελευταία συνεδρία ακτινοβολίας.
Μερικές γυναίκες όμως μπορεί να συνεχίσουν να έχουν μια έστω και μικρή αλλαγή στο χρώμα του δέρματος για πολλά χρόνια μετά τη θεραπεία. Ακόμα μπορεί να παρατηρήσετε μικρές ερυθρές κηλίδες που οφείλονται σε δυσπλαστικά αιμοφόρα αγγεία του δέρματος της ακτινοβολούμενης περιοχής του μαστού. Τις κηλίδες αυτές (που ονομάζονται τηλεαγγειεκτασίες) μοιάζουν σαν ένα κουβάρι από λεπτές κόκκινες γραμμές και δεν είναι ένα σημάδι της νόσου αλλά οφείλονται στην ακτινοβολία. Συνήθως δεν υποχωρούν μόνες τους.
Συμβουλές φροντίδας του δέρματος
Θα αναφερθούν παρακάτω μερικές πρακτικές συμβουλές ώστε το δέρμα σας να είναι λιγότερο ευαίσθητο κατά τη διάρκεια της θεραπείας με ακτινοβολία αλλά και να το βοηθήσετε να επιστρέψει στα φυσιολογικά επίπεδα μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας.
Αποτροπή ερεθισμού πριν και μετά τις καθημερινές θεραπείες
- Να φοράτε φαρδιά πουκάμισα, κατά προτίμηση βαμβακερά.
- Χρησιμοποιήστε χλιαρό-ζεστό και όχι καυτό νερό στο ντους.
- Προσπαθήστε να μην αφήνετε το νερό στο ντους να πέφτει με δύναμη κατευθείαν στο στήθος σας.
- Αποφύγετε τα σκληρά αρωματικά αφρόλουτρα. Αντί αυτών χρησιμοποιείστε ενυδατικά χωρίς αρώματα αφρόλουτρα (όπως Dove).
- Για να προλάβετε την ερυθρότητα και τον ερεθισμό του δέρματος, προσπαθήστε να αποφύγετε την επαφή δέρμα με δέρμα. Αυτό συμβαίνει πιο συχνά:
στη μασχάλη και το εξωτερικό μέρος του στήθους
κατά μήκος της κάτω πτυχής του μαστού, κυρίως σε γυναίκες με μεγάλο στήθος το οποίο έρχεται σε επαφή με το άνω τοίχωμα της κοιλιάς
στην έσω επιφάνεια του στήθους επίσης σε γυναίκες με μεγάλο στήθος όπου έρχονται σε επαφή ο ένας μαστός με το άλλο.
Για να αποφύγετε την επαφή δέρμα με δέρμα:
- Προσπαθήστε να κρατάτε το χέρι σας μακριά από το σώμα σας όσο είναι δυνατόν.
- Φορέστε ένα ισχυρό σουτιέν χωρίς ‘μπανέλα’ ώστε να κρατήσει το στήθος σας ανορθωμένο και να αποφύγετε την επαφή μεταξύ τους.
- Εάν έχετε μεγάλο στήθος, όταν δεν φοράτε σουτιέν, τοποθετήστε ένα μαλακό σφουγγαράκι ή ένα κομμάτι βαμβακερό ύφασμα κάτω από το στήθος σας.
- Χρησιμοποιείστε αμυλούχες πούδρες (από άμυλο καλαμποκιού) στη περιοχή του μαστού και στις πτυχές του δέρματος με σκοπό να απορροφηθεί η υγρασία και να μειωθούν οι τριβές. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε παιδικές πούδρες που κατασκευάζονται από άμυλο καλαμποκιού αλλά μην χρησιμοποιείτε ταλκ. Απλώστε το με ένα καθαρό πινέλο μακιγιάζ.
Με ή χωρίς ακτινοβολία, οι μυκητιασικές λοιμώξεις είναι συχνές στην πτυχή του δέρματος κάτω από κάθε μαστό και ευνοούνται πάρα πολύ από την υγρασία και την ζέστη σε γυναίκες με μεγάλο στήθος.
Σημεία μυκητιασικών λοιμώξεων είναι η ερυθρότητα, ο κνησμός (φαγούρα) ενώ στις βλάβες συχνά μπορεί κανείς να διακρίνει μια λευκή απόχρωση σαν να υπάρχει ένα λευκό στρώμα επάνω τους.
Εάν παρουσιάζετε μια μυκητιασική λοίμωξη, φροντίστε να την αντιμετωπίσετε πριν από την έναρξη της ακτινοβολίας ώστε να μην επιδεινωθεί. Η αντιμετώπιση γίνεται με τοπική αντιμυκητιασική αγωγή (αντιμυκητιασικές κρέμες).
Διαχειριστείτε σωστά τον ερεθισμό κατά τη διάρκεια και μετά την ακτινοβολία
- Κατά την έναρξη της θεραπείας, πριν ακόμα παρουσιάσετε παρενέργειες, ενυδατώστε το δέρμα σας μετά από την καθημερινή θεραπεία με ενυδατικές κρέμες, όπως Eucerin, Aquaphor και άλλες. Μπορείτε επίσης να την τοποθετήσετε κατά τη διάρκεια της νύχτας.
- Σε περίπτωση ήπιας ερυθρότητας, φαγούρας ή καψίματος, χρησιμοποιείστε κρέμα με αλόη βέρα ή δοκιμάστε μια κρέμα με 1% υδροκορτιζόνη (Filocot) η οποία μπορεί να μειώσει τον πόνο και το πρήξιμο και να επιταχύνει τη διαδικασία ίασης, απλώνοντας την κρέμα, σε ένα λεπτό στρώμα, πάνω από την πληγείσα περιοχή 3 φορές την ημέρα (διαθέσιμες χωρίς συνταγή).
- Εάν το δέρμα παρουσιάζετε έντονα κόκκινο, με ενοχλητική φαγούρα και πόνο σαν κάψιμο και χαμηλής ισχύος κρέμες πλέον δεν σας ανακουφίζουν από τα συμπτώματα αυτά, ζητήστε από το γιατρό σας μια ισχυρότερη κρέμα με στεροειδή διαθέσιμες μόνο με συνταγή.
- Μερικές γυναίκες αναφέρουν κάποια ανακούφιση από το δροσερό αέρα στο στήθος τους (με ένα στεγνωτήρα μαλλιών στο "δροσερό" ή έναν ανεμιστήρα).
- Μην φοράτε σουτιέν εάν υπάρχουν τέτοια συμπτώματα.
- Αν το δέρμα σας γίνεται ξηρό και ξεφλουδίζει κατά τη διάρκεια της θεραπείας σας, ενυδατώστε το συχνά και καθαρίστε την επιδερμίδα σας απαλά.
- Αν το δέρμα σας παρουσιάζει ‘φουσκάλες’ μην τις σπάτε ή εάν σπάσουν από μόνες τους μην αφαιρείτε το δέρμα από επάνω τους γιατί σας προστατεύει από τοπικές λοιμώξεις όσο δημιουργείτε από κάτω το νέο δέρμα. Εάν η φουσκάλα ανοίξει, το εκτεθειμένο δέρμα είναι επώδυνο. Διατηρείστε την περιοχή στεγνή και πλύνετε τη μόνο με ζεστό νερό.
Τι γίνεται με την έκθεση στον ήλιο κατά τη διάρκεια της θεραπείας με ακτινοβολία;
• Κατά τη διάρκεια της ακτινοβολίας, είναι καλύτερο να κρατήσετε τη ακτινοβοληθείσα περιοχή μακριά από τον ήλιο.
• Φορέστε ένα μαγιό με υψηλή λαιμόκοψη.
• Καλυφθείτε καλά όταν βρίσκεστε στον ήλιο και δεν είστε στο νερό.
• Φορέστε ένα βαμβακερό πουκάμισο σε μεγαλύτερο νούμερο για να καλύψετε την υπό θεραπεία περιοχή και να αφήσετε το δέρμα σας να αναπνεύσει.
• Αποφύγετε το χλώριο γιατί προκαλεί έντονη ξηρότητα του δέρματος κάνοντας τα συμπτώματα πιο έντονα.
• Εάν κολυμπάτε σε πισίνα, καλύψτε την υπό θεραπεία περιοχή με βαζελίνη ώστε να κρατήσετε το χλωριωμένο νερό μακριά από το δέρμα σας. Εάν όμως τοποθετήσετε βαζελίνη στο δέρμα και δεν προστατευτείτε από τον ήλιο υπάρχει σοβαρός κίνδυνος εγκαύματος.
Μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας, το δέρμα που έχει εκτεθεί σε ακτινοβολία μπορεί να είναι πιο ευαίσθητο στον ήλιο από ό, τι ήταν στο παρελθόν.
Μπορείτε να βγείτε στον ήλιο αλλά πρέπει να συνεχίσετε να προστατεύετε το δέρμα σας:
• Χρησιμοποιήστε ένα αντηλιακό με δείκτη προστασίας 30 ή υψηλότερο στην περιοχή που ακτινοβολήθηκε. (Ένα ισχυρό αντηλιακό είναι μια πολύ καλή ιδέα για ολόκληρο το σώμα)
• Εφαρμόστε το αντηλιακό 30 λεπτά πριν βγείτε στον ήλιο.
• Ανανεώνετε το αντηλιακό κάθε λίγες ώρες, καθώς και όταν βγαίνετε από το νερό.