.
Ο “τριπλά αρνητικός” Καρκίνος του Μαστού
Ο τριπλά αρνητικός καρκίνος του μαστού παρουσιάζεται σε περίπου 1 στις 5 γυναίκες με καρκίνο του μαστού (15-20%).
Η Παθολογοανατομική έκθεση (δηλαδή το αποτέλεσμα της βιοψίας) περιγράφει τα χαρακτηριστικά των καρκινικών κυττάρων και στη περίπτωση
που αυτά βρεθούν αρνητικά για τους υποδοχείς οιστρογόνων (ER-), τους υποδοχείς προγεστερόνης (PR-) και τους υποδοχείς HER2, τότε ο
καρκίνος περιγράφεται ως τριπλά αρνητικός.
Από αυτά τα χαρακτηριστικά των καρκινικών κυττάρων, καταλαβαίνουμε ότι η ανάπτυξη του καρκίνου δεν εξαρτάται από τα οιστρογόνα ή την προγεστερόνη αλλά ούτε και από την παρουσία των υποδοχέων HER2 (προγνωστικοί παράγοντες).
Ως εκ τούτου, ο τριπλά αρνητικός καρκίνος του μαστού δεν ανταποκρίνεται στην ορμονική θεραπεία (όπως η ταμοξιφαίνη ή οι αναστολείς αρωματάσης) ή θεραπείες που στοχεύουν τους υποδοχείς HER2, όπως το Herceptin (χημική ονομασία: τραστουζουμάμπη). Ωστόσο, άλλα φάρμακα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία του τριπλά αρνητικού καρκίνου του μαστού.
Για τους γιατρούς και τους ερευνητές, υπάρχει έντονο ενδιαφέρον για την εξεύρεση νέων φαρμάκων που μπορούν να θεραπεύσουν αυτό το είδος του καρκίνου του μαστού.
Πως συμπεριφέρεται ο τριπλά αρνητικός καρκίνος του μαστού
Για να καταλάβουμε τη συμπεριφορά του τριπλά αρνητικού καρκίνου του μαστού, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε αυτούς τους υποδοχείς. Πρόκειται για πρωτεΐνες που βρίσκονται στο εσωτερικό ή την επιφάνεια των κυττάρων. Αυτές οι πρωτεΐνες υποδοχείς είναι τα «μάτια» και τα «αυτιά» των κυττάρων, μέσω των οποίων λαμβάνουν τα μηνύματα από τις διάφορες ουσίες που κυκλοφορούν στο αίμα, κυρίως προάγοντας τον πολλαπλασιασμό και την ανάπτυξή τους.
• Οι υποδοχείς των ορμονών στο εσωτερικό των υγιών κυττάρων του μαστού λαμβάνουν μηνύματα από τα οιστρογόνα και την προγεστερόνη. Οι ορμόνες προσκολλώνται στους υποδοχείς και παρέχουν οδηγίες στα κύτταρα που τα βοηθούν να συνεχίσουν να αναπτύσσονται και να λειτουργούν σωστά. Τα περισσότερα, αλλά όχι όλα, τα καρκινικά κύτταρα του μαστού έχουν επίσης αυτούς τους υποδοχείς ορμονών. Περίπου 2 στις 3 γυναίκες με καρκίνο του μαστού παρουσιάζουν θετικούς ορμονικούς υποδοχείς.
• Ένα μικρότερο ποσοστό των καρκίνων του μαστού - περίπου 20-30% - έχει υπερέκφραση των υποδοχέων HER2 (παρουσία των υποδοχέων σε κατά πολύ μεγαλύτερο βαθμό απ’ ότι στα φυσιολογικά κύτταρα). Υπό κανονικές συνθήκες, στα υγιή κύτταρα του μαστού, οι HER2 υποδοχείς λαμβάνουν σήματα που διεγείρουν την ανάπτυξη τους. Με την υπερέκφραση όμως αυτών, τα καρκινικά κύτταρα του μαστού αναπτύσσονται και διαιρούνται πολύ πιο γρήγορα.
Οι ορμονοθεραπεία και οι αντί-HER2 στοχευμένες θεραπείες παρεμποδίζουν τις επιδράσεις των ορμονών και του HER2 στα καρκινικά κύτταρα του μαστού, και έτσι βοηθούν στην επιβράδυνση ή τη διακοπή της ανάπτυξης των καρκινικών κυττάρων του μαστού και το θάνατο τους.
Περίπου 15-20% των καρκίνων του μαστού παρουσιάζονται αρνητικοί στη παρουσία τόσο των ορμονικών υποδοχέων όσο και των HER2 υποδοχέων, πράγμα που σημαίνει ότι είναι τριπλά αρνητικοί.
Δεδομένου ότι οι ορμόνες σε αυτήν την περίπτωση δεν στηρίζουν την ανάπτυξη του, ο καρκίνος είναι απίθανο να ανταποκριθεί στις ορμονικές θεραπείες, συμπεριλαμβανομένης της ταμοξιφαίνης, και των αναστολέων αρωματάσης.
Ο τριπλά αρνητικός καρκίνος του μαστού είναι επίσης απίθανο να ανταποκριθεί σε φάρμακα που στοχεύουν τους HER2 υποδοχείς, όπως το Herceptin (χημική ονομασία: τραστουζουμάμπη), το Perjeta (χημική ονομασία: περτουζουμάμπη) ή το Tyverb (χημική ονομασία: λαπατινίμπη).
Επιπλέον, ο τριπλά αρνητικός καρκίνος του μαστού:
• Τείνει να είναι πιο επιθετικός από τους άλλους τύπους καρκίνου του μαστού. Μελέτες έχουν δείξει ότι ο τριπλά αρνητικός καρκίνος του μαστού είναι πιο πιθανό να εξαπλωθεί πέρα από το μαστό και πιο πιθανό να υποτροπιάσει (επανεμφανιστεί) μετά από μια ακόμη και επιτυχημένη θεραπεία. Ο κίνδυνος αυτός φαίνεται να είναι μεγαλύτερος κατά τα πρώτα χρόνια μετά τη θεραπεία. Για παράδειγμα, μια μελέτη σε περισσότερες από 1.600 γυναίκες στον Καναδά διαπίστωσε ότι οι γυναίκες με τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού είχαν υψηλότερο κίνδυνο επανεμφάνισης του καρκίνου έξω από το μαστό (μετάσταση) αλλά μόνο για τα 3 πρώτα έτη.
Καθώς τα χρόνια περνούν, ο κίνδυνος να επανεμφανιστεί ο τριπλά αρνητικός καρκίνος του μαστού εξισώνεται με αυτόν των άλλων τύπων. Μια άλλη μελέτη με συμμετοχή άνω των 50.000 γυναικών σε όλα τα στάδια καρκίνου του μαστού ανέδειξε ότι το 77% των γυναικών με τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού επιβιώνει της νόσου μετά από 5 χρόνια, έναντι 93% των γυναικών με άλλους τύπους καρκίνου του μαστού.
• Τείνει να έχει υψηλότερο βαθμό κακοήθειας από τους άλλους τύπους καρκίνου του μαστού. Όσο υψηλότερος είναι ο βαθμός κακοήθειας τόσο λιγότερο, τα καρκινικά κύτταρα μοιάζουν στην εμφάνισή και τον τρόπο ανάπτυξης με τα φυσιολογικά και υγιή κύτταρα του μαστού, με αποτέλεσμα τα καρκινικά αυτά κύτταρα να είναι πιο επιθετικά. Σε μια κλίμακα από 1 έως 3, ο τριπλά αρνητικός καρκίνος του μαστού είναι συχνά βαθμού 3.
Μπορεί να σας αναστατώνει η ανακοίνωση από τον ογκολόγο σας ότι παρουσιάζετε μια μορφή καρκίνου του μαστού η οποία είναι συχνά πιο επιθετική από τα άλλα είδη και δεν είστε μια καλή υποψήφια για συγκεκριμένες θεραπείες, όπως η ορμονική θεραπεία και το Herceptin.
Ο τριπλά αρνητικός καρκίνος του μαστού όμως, μπορεί να αντιμετωπιστεί με χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία, αλλά και νέες θεραπείες - όπως οι αναστολείς PARP – οι οποίες παρουσιάζονται ως πολλά υποσχόμενες από μελέτες που βρίσκονται σε εξέλιξη. Οι ερευνητές αποδίδουν μεγάλη προσοχή στον τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού και εργάζονται για να βρουν νέους και καλύτερους τρόπους αντιμετώπισης του.
Σε ποιες γυναίκες παρουσιάζετε ο τριπλά αρνητικός καρκίνος του μαστού
Οποιαδήποτε γυναίκα μπορεί να παρουσιάσει έναν τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού. Ωστόσο, οι ερευνητές έχουν διαπιστώσει ότι είναι πιο πιθανό να παρουσιαστεί στις:
• Νεότερες γυναίκες. Ο τριπλά αρνητικός καρκίνο του μαστού είναι πιο πιθανό να εμφανιστεί σε γυναίκες που αναπτύσσουν καρκίνο του μαστού πριν από την ηλικία των 40 ή 50 ετών σε αντίθεση με τις μεγαλύτερες ηλικίες, όπου είναι πιο συχνοί άλλοι τύποι καρκίνου του μαστού.
• Γυναίκες με μετάλλαξη του γονιδίου BRCA 1 (κληρονομικός καρκίνος μαστού). Όταν οι γυναίκες με μια κληρονομική μετάλλαξη του BRCA 1 γονιδίου αναπτύξουν καρκίνο του μαστού, ειδικά πριν την ηλικία των 50, αυτός είναι συνήθως τριπλά αρνητικός.
Η θεραπεία του τριπλά αρνητικού καρκίνου του μαστού
Όπως και οι άλλες μορφές καρκίνου του μαστού, ο τριπλά αρνητικός καρκίνος του μαστού αντιμετωπίζεται με συνδυασμό θεραπειών, όπως η χειρουργική επέμβαση, η χημειοθεραπεία και η ακτινοθεραπεία. Με βάση τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά του καρκίνου, όπως το στάδιο, το βαθμό κακοήθειας και άλλα, ο ογκολόγος σας θα συνεργαστεί μαζί σας ώστε να καθορίσει την καλύτερη θεραπευτική προσέγγιση.
Όπως προαναφέρθηκε πολλές γυναίκες ανησυχούν όταν ανακαλύπτουν ότι δεν είναι σε θέση να λάβουν τις πρόσθετες θεραπείες, όπως την ορμονική θεραπεία και το Herceptin. Έρευνες όμως έχουν δείξει ότι ο καρκίνος του μαστού με αρνητικούς ορμονικούς υποδοχείς ανταποκρίνονται καλύτερα στη χημειοθεραπεία απ’ ότι ο καρκίνος του μαστού που είναι θετικός στους ορμονικούς υποδοχείς.
Επιλέξτε τον κατάλληλο ιατρό, ακολουθήστε το προτεινόμενο θεραπευτικό πρόγραμμα που έχει περισσότερο νόημα για τη συγκεκριμένη κατάσταση που αντιμετωπίζετε και επιλέξτε έναν υγιεινό τρόπο ζωής, όπως υγιεινή διατροφή χαμηλή σε λιπαρά, τακτική άσκηση και περιορισμένο αλκοόλ.
Μπορεί ίσως να αναρωτηθείτε αν θα πρέπει να υποβληθείτε σε μια πιο επιθετική θεραπεία, όπως μαστεκτομή αντί για ογκεκτομή ή περισσότερες χημειοθεραπείες ή υψηλότερες δόσεις χημειοθεραπείας. Είναι λογικό να υποθέσουμε ότι, αφού ο τριπλά αρνητικός καρκίνος του μαστού τείνει να είναι πιο επιθετικός, ίσως θα έπρεπε να λάβετε μια πιο επιθετική θεραπεία.
Προς το παρόν, όμως, δεν υπάρχει τυπική σύσταση ότι οι γυναίκες με τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού θα πρέπει να λαμβάνουν μια πιο επιθετική θεραπεία σε σχέση με αυτές που παρουσιάζουν άλλους τύπους καρκίνου, ανάλογου σταδίου και άλλων ιστολογικών χαρακτηριστικών.
Ορισμένες μελέτες έχουν εξετάσει το κατά πόσο η παροχή χημειοθεραπείας πριν από την επέμβαση (νεοεπικουρική χημειοθεραπεία) μπορεί να είναι μια καλή επιλογή για τις γυναίκες με τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού.
Μπορείτε να επισκεφθείτε την ενότητα που ασχολείται με τη θεραπεία του καρκίνου του μαστού για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη
χειρουργική επέμβαση, την ακτινοθεραπεία και τη χημειοθεραπεία.