.
Καρκίνος της ουροδόχου κύστης
Σε αυτή τη σελίδα Ανατομία και λειτουργία της ουροδόχου κύστης Τι ειναι ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης; Αίτια και παράγοντες κινδύνου ανάπτυξης Συμπτώματα του καρκίνου της ουροδόχου κύστης |
| Διαβάστε επίσης |
Ανατομία και λειτουργία της ουροδόχου κύστεως
Είναι ένα κοίλο μυώδες όργανο μεταβλητών διαστάσεων (ανάλογα με το βαθμό πλήρωσής της). Bρίσκεται στο έδαφος της μικρής πυέλου (στο κατώτερο τμήμα της κοιλιάς) πίσω από την ηβική σύμφυση.
Επάνω από την ουροδόχο κύστη βρίσκονται οι έλικες του λεπτού εντέρου, πίσω της βρίσκονται στους άνδρες το ορθό και οι σπερματοδόχες λήκυθοι, και στις γυναίκες βρίσκεται η μήτρα. Kάτω από την ουροδόχο κύστη στις γυναίκες βρίσκεται ο κόλπος ενώ στους άνδρες ο προστάτης αδένας.
Στο εσωτερικό του οργάνου διακρίνουμε στο επάνω μέρος τον θόλο και κάτω το έδαφος. Στο έδαφος υπάρχει μια τρίγωνη περιοχή, με τη βάση προς τα πίσω και την κορυφή προς τα εμπρός, η οποία λέγεται κυστικό τρίγωνο. Στις κορυφές του κυστικού τριγώνου υπάρχουν στόμια. Τα δύο πίσω είναι τα στόμια εισόδου των ουρητήρων και το πρόσθιο (της κορυφής του τριγώνου) είναι το στόμιο εξόδου της ουρήθρας. H επιφάνεια του κυστικού τριγώνου είναι πάντα λεία και ομαλή ενώ στο θόλο υπάρχουν πτυχές, όταν η κύστη είναι άδεια. Όταν γεμίσει, οι πτυχές αυτές εξαφανίζονται, καθώς το τοίχωμα της κύστης τεντώνεται.
Το τοίχωμα της ουροδόχου κύστης αποτελείται από έναν εξωτερικό λεπτό ινώδη ορογόνο χιτώνα, ένα μυϊκό χιτώνα από λείες μυϊκές ίνες, και τέλος, στο εσωτερικό, από τον βλεννογόνο που έχει μεταβατικό επιθήλιο (από αυτό το επιθήλιο ξεκινά ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης). O μυϊκός χιτώνας σχηματίζει τον εξωστήρα μυ της κύστης ο οποίος, όταν συσπάται, εξωθεί τα περιεχόμενα ούρα προς την ουρήθρα.
Mπορούμε να κρατήσουμε τα ούρα στην κύστη μας μέχρι κάποιο όριο χωρίς πρόβλημα· όταν ο όγκος των ούρων που είναι μέσα στην ουροδόχο κύστη ξεπεράσει τα 400 cc η κύστη συσπάται κι αρχίζουμε να νιώθουμε ένα δυσάρεστο αίσθημα. Αν προσπαθήσουμε να κρατήσουμε τα ούρα περισσότερο, το αίσθημα αυτό επιδεινώνεται και όταν ο όγκος των ούρων φθάσει τα 650-700 cc η κύστη συσπάται μόνη της, οι σφιγκτήρες χαλαρώνουν και προκαλείται αυτόματη ούρηση, ανεξάρτητη από τη θέλησή μας.
Ανατομία του ανδρικού ουροποιητικού συστήματος (αριστερά) και θηλυκού ουροποιητικού συστήματος (δεξιά) δείχνει τους νεφρούς, τους ουρητήρες, την ουροδόχο κύστη, και την ουρήθρα. Τα ούρα δημιουργούνται στα νεφρικά σωληνάρια και συγκεντρώνονται στην νεφρική πύελο του κάθε νεφρού και ρέουν από τους νεφρούς μέσω των ουρητήρων στην κύστη. Αποθηκεύονται στην κύστη μέχρι να απελευθερωθούν στο εξωτερικό μέσω της ουρήθρας.
Ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης
Είναι μια νόσος στην οποία κακοήθη (καρκινικά) κύτταρα σχηματίζονται στους ιστούς της ουροδόχου κύστης και πιο συγκεκριμένα στο
επιθήλιο (Το επιθήλιο καλύπτει την εσωτερική επιφάνεια της ουροδόχου κύστης).
Ο καρκίνος της ουροδόχου κύστεως είναι ο 4ος πιο συχνός καρκίνος στον άνδρα και ο 8ος πιο συχνός καρκίνος στη γυναίκα. Το 75% των
καρκίνων αυτών αφορά σε επιφανειακό καρκίνωμα, που μπορεί επομένως να εξαιρεθεί χειρουργικά και να θεραπευτεί. Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο διαγιγνώσκονται παγκοσμίως περίπου 270.000 νέες περιπτώσεις, ενώ συμβαίνουν ετησίως 108.000 θάνατοι από αυτόν.
Υπάρχουν τέσσερις τύποι καρκίνου της ουροδόχου κύστης που ξεκινούν από διαφορετικά κύτταρα στο τοίχωμα της ουροδόχου κύστης και παρουσιάζει διαφορετική πρόγνωση (εξέλιξη) και θεραπεία:
- Καρκίνος από το μεταβατικό επιθήλιο (ο συχνότερος): ο καρκίνος που ξεκινά από τα κύτταρα του φυσιολογικού επιθηλίου της ουροδόχου κύστης.
- Πλακώδες : Καρκίνος που ξεκινά από πλακώδη κύτταρα (πλακώδες επιθήλιο), τα οποία είναι κύτταρα που δεν υπάρχουν φυσιολογικά στη κύστη αλλά μπορούν να σχηματιστούν μετά από μακροχρόνια λοίμωξη και ερεθισμό.
- Αδενοκαρκίνωμα : Καρκίνος που ξεκινά από αδενικά (εκκριτικά) κύτταρα τα οποία επίσης δεν υπάρχουν φυσιολογικά στη κύστη αλλά μπορούν να σχηματίσουν μετά από μακροχρόνιο ερεθισμό και φλεγμονή.
- Μικροκυτταρικό : το οποίο είναι ιδιαίτερα επιθετικό και άσχημη πρόγνωση (εξέλιξη)
Ο καρκίνος που περιορίζεται στην εσωτερική επιφάνεια του τοιχώματος της ουροδόχου κύστης αποκαλείται επιφανειακός καρκίνος της ουροδόχου κύστης ενώ αυτός που εξαπλώνεται σε βάθος μέσα στο τοίχωμα και σε κοντινά όργανα και στους λεμφαδένες ονομάζεται διηθητικός καρκίνος της ουροδόχου κύστης.
Αίτια και παράγοντες κινδύνου ανάπτυξης καρκίνου της ουροδόχου κύστης
Κάπνισμα
Αυτός είναι ο μεγαλύτερος παράγοντας κινδύνου ανάπτυξης καρκίνου της ουροδόχου κύστης καθώς το 80% περίπου οφείλεται στα προϊόντα καπνού. Όσο περισσότερο καπνίζει ένα άτομο, τόσο χρονικά όσο και αριθμό τσιγάρων, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος. Οι χημικές ουσίες που περιέχονται στο τσιγάρο μπαίνουν στην κυκλοφορία του αίματος, φιλτράρονται από τους νεφρούς και καταλήγουν στα ούρα, συγκεντρώνονται στην ουροδόχο κύστη και έρχονται σε επαφή με το επιθήλιο προκαλώντας καρκίνο της ουροδόχου κύστης. Χρειάζονται πολλά χρόνια για να μπορέσουν αυτές οι χημικές ουσίες να προκαλέσουν καρκίνο της ουροδόχου κύστης.
Η έκθεση σε χημικές ουσίες στο χώρο εργασίας
Αυτές περιλαμβάνουν τις χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνταν σε εργοστάσια προϊόντων βαφής και βιομηχανίες με κλωστοϋφαντουργικά
προϊόντα, καουτσούκ, χημικές βιομηχανίες, πετρελαιοειδών και βιομηχανίες δερμάτων. Η σχέση μεταξύ αυτών των χημικών ουσιών και του
καρκίνου της ουροδόχου κύστης ανακαλύφθηκε στη δεκαετία του 1950 και του '60, οπότε πολλά από αυτά έχουν απαγορευτεί. Ωστόσο, μπορεί να χρειαστούν περισσότερα από 25 χρόνια από την έκθεση σε αυτές τις χημικές ουσίες για να αναπτυχθεί ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης. Αν νομίζετε ότι έχετε εκτεθεί σε ορισμένες χημικές ουσίες μέσω της εργασίας σας, ενημερώστε τον ογκολόγο σας.
Ηλικία
Είναι ασυνήθιστο για οποιονδήποτε κάτω των 40 ετών να εκδηλώσει καρκίνο της ουροδόχου κύστης. Γίνεται όλο και πιο συχνός καθώς οι άνθρωποι γερνούν.
Φύλο
Καρκίνος της ουροδόχου κύστης είναι πιο συχνός στους άνδρες παρά στις γυναίκες.
Λοίμωξη
Επαναλαμβανόμενες (χρόνιες) λοιμώξεις του ουροποιητικού αλλά και η λιθίαση της ουροδόχου κύστης έχουν συνδεθεί με ένα λιγότερο συχνό τύπο καρκίνου της ουροδόχου κύστης που ονομάζεται καρκίνος εκ πλακωδών κυττάρων.
Προηγηθείσα θεραπεία για καρκίνο
Η ακτινοθεραπεία στην πύελο αλλά και η χημειοθεραπεία με κυκλοφωσφαμίδη μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο.
Ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης, όπως και όλοι οι τύποι καρκίνου, δεν είναι μεταδοτικός, δηλαδή δεν μεταφέρεται από έναν άνθρωπο στον άλλο.
Τα συμπτώματα του καρκίνου της ουροδόχου κύστης
- Αίμα στα ούρα (Αιματουρία). Μπορεί να είναι μικροσκοπική (δηλαδή να ανιχνεύεται μόνο με την ανάλυση ούρων) ή να είναι μακροσκοπική (δηλαδή τα ούρα να παρουσιάζονται με χρώμα σκούρο κίτρινο, κόκκινο βαθύ ή και σκούρο καφέ).
Οποιαδήποτε αιματουρία θα πρέπει να ελέγχεται από τον ουρολόγο προς αποκλεισμό καρκίνου, ιδιαίτερα, όταν δεν συνοδεύεται από πόνο.
- Συχνουρία. Ή ούρηση να είναι αρκετά συχνή, δηλαδή ενώ ή φυσιολογική συχνότητα είναι περίπου 3-5 φορές την ημέρα, αρχίζουμε να πηγαίνουμε τακτικά στην τουαλέτα ,χωρίς απαραίτητα να έχουμε άλλα ενοχλήματα (η συχνότητα ούρησης βέβαια επηρεάζεται και από την κατανάλωση υγρών).
- Πόνος κατά την ούρηση. Στην αρχή ή κατά την διάρκεια της ούρησης μπορεί να έχουμε την αίσθηση του πόνου.
- Ουρολοιμώξεις . Έχουμε αρκετές φορές επεισόδια οξείας ουρολοίμωξης και τα οποία γενικά επικαλύπτουν την υποψία για την ύπαρξη της νόσου.
- Άλγος χαμηλά στην κοιλιακή χώρα. Αίσθηση βάρους ή πόνου στην υπερηβική περιοχή (χαμηλά στη κοιλιά), ακόμα και μετά την ούρηση παρά το γεγονός ότι μπορεί να έχει αυξομειώσεις στην ένταση.
- Άλγος χαμηλά στην σπονδυλική στήλη. Είναι η αίσθηση πόνου μέτριας ή μεγαλύτερης έντασης πού κορυφώνεται συνήθως πριν από την ούρηση και μειώνεται αισθητά μετά το τέλος της ούρησης, για να αρχίσει και πάλι μετά από λίγη ώρα.